اتفاقی که علم آن را تائید می‌کند
آیا تا به حال برایتان پیش آمده که در حین ورزش احساس کنید که انگار زمان متوقف شده یا تمرینتان پایان‌ناپذیر به نظر می‌رسد؟ این حسی است که خیلی از ما آن را تجربه کرده‌ایم و جالب اینجاست که علم نیز این احساس را تأیید می‌کند.
طبق مطالعه‌ای جدید، در حین فعالیت بدنی شدید، گذر زمان واقعاً کندتر به نظر می‌رسد؛ به ویژه وقتی که مشغول تمرینات سختی مثل رکاب زدن با دوچرخه ثابت هستید.
در این پژوهش، محققان از ۳۳ شرکت‌کننده خواستند تا مسیری ۴ کیلومتری را با دوچرخه طی کنند. در نقاط مختلفی از مسیر، از آن‌ها خواسته شد تا زمانی که به نظرشان ۳۰ ثانیه گذشته است را تخمین بزنند. این تخمین‌ها در پنج مرحله از شرکت‌کنندگان گرفته شد: قبل از شروع، در سه نقطه مختلف از مسیر و پس از اتمام رکاب‌زنی.
شرکت‌کنندگان این آزمایش را در سه شرایط مختلف انجام دادند:
۱- به صورت انفرادی
۲- با حضور یک “حریف خیالی” غیرفعال
۳- در قالب یک رقابت واقعی
در هر سه حالت، شرکت‌کنندگان به‌طور مداوم زمان ۳۰ ثانیه را کمتر از مقدار واقعی آن تخمین زدند. به‌طور متوسط، تخمین آن‌ها ۸ تا ۹ درصد زودتر از زمان واقعی بود؛ این بدان معناست که زمان از دید آن‌ها به شکل قابل توجهی کندتر پیش می‌رفت.
نکته جالب این بود که این تأثیر صرف‌نظر از شرایط انجام آزمایش (انفرادی یا رقابتی) ثابت باقی ماند؛ یعنی تفاوتی نمی‌کرد که فرد تنها رکاب می‌زد یا در حال حضور در یک رقابت بود؛ در هر حالت، درک زمان توسط آن‌ها مختل شده بود.
درعین‌حال میزان فشار یا شدت تمرین نیز تأثیر قابل توجهی بر این پدیده نداشت.
این یافته‌ها سؤالات جالبی را درباره چگونگی پردازش زمان توسط مغز و بدن ما در شرایط استرس فیزیکی مطرح می‌کند. طبق بررسی محققان، در حین انجام حرکات ورزشی شدید، بدن دچار تغییراتی مثل افزایش ضربان قلب، تمرکز محدود و خستگی زیادی می‌شود و همه این عوامل می‌توانند برداشت ما از گذر زمان را تغییر دهند.
برای ورزشکاران حرفه‌ای، این اختلال درک زمان می‌تواند روی تنظیم سرعت (Pacing) نیز تأثیرگذار باشد. خیلی از ورزشکاران سطح بالا و حرفه‌ای برای هماهنگی دقیق با زمان، از تکنیک‌های تجسم ذهنی استفاده می‌کنند؛ چه در لحظه چرخش در استخر و چه هنگام شتاب گرفتن در مسیر دو و میدانی.
اما اگر مغز در حین مسابقه دچار “کشیدگی” یا “فشردگی” زمان شود، حفظ این هماهنگی کار دشواری خواهد بود. البته باید بدانید که زمان به‌طور واقعی کند نمی‌شود و این تنها یک برداشت ذهنی است.
با این وجود، این پدیده سوالات مهمی را درباره نحوه عملکرد مغز تحت فشار شدید ایجاد می‌کند. همان‌طور که دانشمندان در حال بررسی عمیق‌تر نحوه تعامل مغز با جهان بیرونی هستند، ممکن است در آینده بتوانیم درک بهتری از نحوه یادگیری و سازگاری مغز با شرایط مختلف به دست آوریم.
در عین حال این مطالعه سبب خواهد شد تا افرادی که در هنگام ورزش کردن احساس می‌کنند که زمان برایشان طولانی و سخت می‌گذرد، متوجه شوند که در این مسیر تنها نیستند و این حس بین تمام افراد مشترک است و در نتیجه شاید با صبوری و پافشاری بیشتری ورزش را به صورت جدی دنبال کنند.
