آنچه از نتیجه چهارمین مذاکره ایران و آمریکا میدانیم
فرارو- در حالی روز گذشته مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا به پایان رسید که از یکسو ابراز امیدواریها به روند مذاکرات برگزار شده، مسیر دستیابی به صلحی مورد توافق طرفین را تسهیل میکند و از سوی دیگر، ابراز نظرات متناقض از سوی مقامات آمریکایی همچنان به عنوان مانعی در دستیابی به یک توافق همهجانبه تلقی میشود.
به گزارش فرارو، دور چهارم مذاکرات پس از کشمکشهای فراوان روز گذشته سرانجام برگزار شد. در ابتدا قرار بود دور چهارم مذاکرات در تاریخ سوم مه (۱۳ اردیبهشت) برگزار شود، اما این تاریخ بعدا بنابرآنچه دلایل «فنی و لجستیکی» خوانده شده بود، به تعویق افتاد و بعدتر از سوی عمان، تاریخ یکشنبه ۱۱ مه (دیروز) به عنوان زمان قطعی برگزاری این دور از مذاکرات اعلام شد.
اظهارات متناقض و جنجالی ویتکاف
پیش از برگزاری این مذاکرات، ویتکاف در مصاحبه با پایگاه خبری محافظه کار آمریکایی «بریتبارت» در اظهاراتی که بعدتر واکنش مقامات ایرانی را نیز برانگیخت، مواضعی متناقض را اتخاذ کرد؛ مواضعی که با سخنان پیشین وی در به رسمیت شناختن حق غنیسازی ایران همخوانی نداشت. او در مصاحبه با بریتبارت گفت: «ما معتقدیم که آنها (طرف ایرانی) نمیتوانند غنیسازی داشته باشند؛ آنها نمیتوانند سانتریفیوژ داشته باشند؛ آنها نمیتوانند چیزی داشته باشند که به آنها امکان ساخت سلاح را بدهد.»
ویتکاف همچنین در مصاحبه خود با بریتبارت گفته بود: «اگر مذاکرات روز یکشنبه ثمربخش نباشد، ادامه پیدا نمیکنند و ما باید مسیر دیگری را انتخاب کنیم.» همین اظهارات تند و تناقضآمیز ویتکاف سبب شد تا روز گذشته و پیش از برگزاری دور چهارم مذاکرات، نگرانیها از ثمربخش بودن این دور از مذاکرات با وجود مواضع تند طرف آمریکایی در میان دیپلماتهای ایرانی و نیز اهالی رسانه برانگیخته شود. در همین ارتباط خبرنگار شبکه المیادین در مسقط در آستانه برگزاری دور چهارم مذاکرات اعلام کرد: فضای دور چهارم مذاکرات میان واشینگتن و تهران به دلیل اظهارات ویتکاف، متشنج است.
اما بعد از ظهر روز گذشته سرانجام پس از انتظارات فراوان و در میان بیم و امیدها، دور چهارم مذاکرات در مسقط، پایتخت عمان برگزار شد.
روایت طرف آمریکایی از دور چهارم مذاکرات
پس از برگزاری دور چهارم، اخباری که از نتایج این مذاکرات بهگوش میرسید، بهخصوص از طرف آمریکایی خوشبینانه به نظر میرسید. در همین ارتباط، خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی که نامش را فاش نکرد، گزارش داد که وی، گفتگوهای انجام شده در عمان را «مثبت» ارزیابی کرده و گفته است دور بعدی مذاکرات نیز بهزودی برگزار خواهد شد.
طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، این مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، گفت: «مذاکراتی که در عمان به ریاست استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا انجام شد، بار دیگر هم مستقیم هم غیرمستقیم بود و بیش از سه ساعت به طول انجامید.»
از سوی دیگر، خبرگزاری رویترز نیز به نقل از یک منبع ارشد دولت آمریکا گزارش داد که توافق حاصل شده تا مذاکرات برای ادامه همکاری از طریق مسائل فنی ادامه یابد.
در همین ارتباط نیز خبرگزاری امریکایی آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام آمریکایی، روند مذکرات غیرمستقیم روز گذشته میان واشینگتن و تهران را «دلگرمکننده» خواند. این مقام آمریکایی در گفتوگو با آسوشیتدپرس عنوان کرد که ایالات متحده از این مذاکرات «دلگرم» شده است.
روایت طرف ایرانی از دور چهارم مذاکرات
از سوی دیگر، مقامات کشورمان نیز در سخنان خود پس از برگزاری دور چهارم مذاکرات، با مثبت خواندن این دور از گفتوگوها، در خصوص اظهارات متناقضی که از سوی مقامات آمریکایی انجام میشود، هشدار دادند.
سید عباس عراقچی، وزیرامورخارجه کشورمان در مصاحبهای که پس از دور چهارم مذاکرات با طرف آمریکایی انجام شد، تاکید کرد این دور از مذاکرات جدیتر و صریحتر بود.
او همچنین گفت: «دو طرف درک بهتری از هم دارند و مواضع به هم نزدیکتر شده است و میشود مذاکرات را رو به جلو ارزیابی کرد.»
عراقچی ضمن اشاره به تناقض گویی و رفتارهای رسانههای آمریکایی نیز گفت که درباره این رویه به طرف مقابل تذکر داده شده و به آنها اعلام شده است که این رویه به نفع مذاکرات نیست. عراقچی همچنین با اشاره به اینکه غنیسازی حتماً باید ادامه پیدا کند، تاکید کرد: «ممکن است در یک دورهای برای [غنیسازی] محدودیت قائل شویم، اما اصل غنیسازی قابل مذاکره نیست.»
اما «اسماعیل بقایی»، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز در حساب کاربری خود شبکه ایکس در مورد پایان چهارمین دور از مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا نوشت: «چهارمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران آمریکا دقایقی قبل پایان یافت؛ مذاکراتی دشوار اما مفید برای درک بهتر از مواضع یکدیگر و یافتن راههایی معقول و واقعبینانه برای حل مسائل مورد اختلاف. زمان و مکان دور بعدی گفتگوها توسط هماهنگکننده عمانی اعلام خواهد شد.»
روایت طرف عمانی از دور چهارم مذاکرات
طرف عمانی نیز که به عنوان طرف میانجی در این دور از مذاکرات حضور داشت، روایتی مثبت را از گفتوگوهای انجام شده ارائه داد. در همین ارتباط، «بدر البوسعیدی»، وزیر خارجه عمان، در حساب کاربری خود شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ما امروز یک دور دیگر از مذاکرات میان ایران و آمریکا را در مسقط به پایان رساندیم. در این گفتوگوها، ایدههایی مفید و نوآورانه مطرح شد که نشاندهنده تمایل مشترک دو طرف برای دستیابی به یک توافق شرافتمندانه بود.»
او افزود: «دور پنجم مذاکرات پس از مشورت دو طرف با رهبرانشان برگزار خواهد شد.»
حال از یکسو با تمامی ابراز امیدهایی که از طرف آمریکایی، مقامات ایرانی و طرف عمانی به عنوان میانجیگر صورت گرفته، و از سوی دیگر با تمامی بیمها و نگرانیهایی که بهواسطه تناقضگویی مقامات آمریکایی در خصوص نادیده گرفتن حق مسلم ایرانی در داشتن چرخه کامل سوخت هستهای و انجام غنیسازی در خاک ایران صورت میگیرد، بایستی تا انجام دور بعدی مذاکرات منتظر ماند و دید آیا در نهایت مذاکرات به امضای توافقی میان طرفین ختم خواهد شد یا آنکه موانع و اختلافات موجود سرانجام طرف ایرانی و آمریکایی را از امضای یک توافق پایدار باز خواهد داشت.