از تنوع تولید گرفته تا تأیید سینمای مستند/ دایره مشکلات فیلم مستند؟

محمد هایداریپور: مؤثرترین تولید در مرکز توسعه مستند ، تجربی و انیمیشن مؤثرترین تولید است. مرکز توسعه همیشه برای چندین فیلمساز مستند در زمینه مستند مورد انتقاد قرار گرفته است ، گاهی اوقات نوک مدیرعامل ، و گاهی اوقات معاون یا پیوست بر اساس اهمیت و تأثیر تولید و نمایش است ، اما به همان اندازه که جدول سینمای مستند خصوصی تر و خصوصی تر است. در دهه گذشته ، سینمای ساختگی شاهد مشکلات بسیاری از جمله گسترش ویروس کرونا ، تولید طولانی و معاینه ، کاهش تولید کیفیت و حاشیه های اجتماعی بوده است.

بسیاری از مستندها از مشکلات اقتصادی ناامید شده اند ، اما بودجه مستند که این وضعیت را ایجاد کرده است ، محمد حمیدی مغادام ، دبیر جشنواره فیلم شش ساله در دو دوره گذشته ، از عدم تأمین اعتبار در این مستند شکایت کرد. اما به نظر نمی رسد با توجه به وضعیت اقتصادی و پیش بینی نگران کننده وضعیت تولید ، بودجه سال آینده را تغییر دهد. مؤسسات تولید موازی ، مانند ART ، Peak ، تلویزیون و شبکه مستند ، به طور کلی به دلیل محدودیت تولید در چنین بحران شرکت نمی کنند. بیشتر مستندها ، به ویژه آنهایی که محصولات یک طرفه دارند ، در مرکز انبساط کار می کنند. علیرغم تغییر دولت ها ، تغییر نظرات نمایندگان ، مرکز گسترش همچنان خانه اصلی مستندهایی است که محصولات متنوعی دارند. در این دوره از جشنواره “سینما صادقانه” ؛ محصولات چند رنگی و جسورانه بودند. به طور خاص ، اگر “کابین” یا “یک اینچ از زمین” محصول هر موسسه دیگری بود ، تولید کنندگان مفتخر به ساخت چنین آثار جسورانه و نگاه به جامعه امروز بودند.

اگر تولید معیار است

در شرکتهای تابعه سازمان فیلم ، مرکز گسترش حتی در زمینه کار آنها فعال تر و مؤثرتر است. در دو سال گذشته ، بنیاد سینمای فارابی نتوانسته است نقش مهمی در معادلات فیلم ایرانی ، تولید آثار ایدئولوژیک یا ملودرام های سطحی یادآور محصولات خانوادگی فارابی در دهه 1980 بازی کند ، موقعیت بنیاد سینمای فابی را در معادلات پرتاب تضعیف کرده است. رویکرد جدی به هنر و اوج بیشتر در مورد تولید آثار خاص با رویکرد مأموریت های تعریف شده است و تبلیغات و نمایشگاه گسترده در سینماهای متعدد به طور کلی نتوانسته است آنها را به مخاطبان گسترده نزدیک کند. از جمله بهترین فروش امسال ، تگزاس 2 ، اجاق گاز ، تمساح خون ، صبحانه با زرافه متعلق به بدن نیست ، بدون هیچ گونه قضاوت و بدبینی ، وضعیت محصولات اندام در این جدول را می توان در مورد موفقیت آن مشاهده کرد و اظهار داشت. انجمن جوانان ایران در تولید فیلم های کوتاه تولیدی است و مهمترین کار این موسسه جشن گرفتن یک جشنواره فیلم کوتاه و کشف استعدادهای بی شماری در استانها است. با گسترش تولید در استانها ، این انجمن رونق نسبی در تولید این مرکز ایجاد کرده است که قابل توجه است.

اما مستندهای مرکز گسترش ، مانند “فرار از کاخ” ، “دبستان فارسی” ، “پروژه ازدواج” ، “مرگ” ، “رنج پوست” نیز در تشخیص آنلاین موفق بوده اند. البته این موفقیت باید در چارچوب سینمای مستند و بازار کوچک آن تعریف شود.

این مرکز توسعه سعی کرده است علاوه بر موضوعات استراتژیک و ملی مانند “رینا” ، و همچنین زنان ، خانواده ها و مشکلات آنها در بیشتر این محصولات (خلله ، جیراران ، تورگی ، پدر و غیره) به مشکلات اجتماعی بپردازد. فیلم های مهم زیست محیطی (از جمله کوسه آخرین نهنگ ها یا یک عاشق) بخش دیگری از تولید این مرکز بوده اند.

اگر جایزه یک معیار است

در سیزدهمین جشن مستقل مستند ایرانی ، که در آکادمی برگزار شد و بیشترین پذیرش خانواده مستند سینما را دارد ، جوایز اصلی و مهم به مرکز تولید اهدا شد ، اگرچه نامزدهای این اتحادیه صنفی به تهیه کننده این آثار اشاره کردند ، اما خانواده کوچک سینمای ایران. ایران چهار جایزه دریافت کرد ، محصول چه موسسه ای است. خانواده خلله پیش از این جایزه بهترین کارگردان مستند در جشنواره فیلم و در جشن مستقل ، جایزه بهترین تهیه کننده را کسب کردند. دبستان فارسی که دو مجسمه از جشن مستقل به عنوان یک رویداد اتحادیه دریافت کرده بود ، پیش از این جایزه بهترین متن و آدرس را در جشنواره فیلم کسب کرده بود. “قدرتمند” فیلم دیگری بود که در جشن مستقل درخشید ، که بهار امسال منتشر شد ، از هفدهمین جشنواره فیلم چهار جایزه دریافت کرد و در جشن مستقل مستند ایرانی سینما بهترین کارگردان را به دست آورد. این سه فیلم نیز محصول مرکز انبساط است.

بسیاری از منتقدین بر این باورند که مرکز جشنواره فیلم آثار خود را اعطا کرده است و مدیر جشنواره باید تغییر کند. اگرچه بنیاد سینمای فارابی نیز مسئول جشنواره فیلم فجر است و در دست انجمن جوانان ایران است ، می توان گفت جدا کردن دبیرخانه جشنواره موسسات ، در صورت افزایش هزینه ها. “سینمای صادق” همچنین می تواند بخشی از روند باشد.

منتقدین به طور کلی خاطرنشان نمی کنند که مستندهای این مرکز حتی در جشنواره فیلم FJR نیز علاوه بر رویدادهای اتحادیه و جشنواره مستند های تلویزیونی دیده شده است. امسال ، سیمورگ کریستال سیمورگ برنده بهترین کارگردان جشنواره فیلم فیجر و سوم شد و سال گذشته ، سیمورگ کریستال سیمورگ و آخرین سپر نهنگ ها دیپلم افتخاری دریافت کردند.

انتقادات زیادی در مورد موضوع توزیع و نمایشگاه آثار در سینمای مستند وجود دارد. مشکل بودجه ها و فقدان امکانات مالی گسترده نباید فراموش شود ، بلکه در مقایسه با عملکرد موسسات مؤثر در تولید سینمای مستند ، وزن و اعتبار مرکز توسعه همچنان بیشتر است. این مرکز گسترش ، زمانی که از انجمن سینمای جوانان ایران متولد شده است ، اکنون یک نهاد پویا است که علی رغم نقاط ضعف و مشکلات ، مهمترین نقش را در سینمای مستند ایرانی ایفا می کند.

۵۷۵۷

منبع خبر