از سرگیری فعالیت هیئت مؤلفان لغت نامه دهخدا

به گزارش خبرگزاری فارسیرو، سید حسین حسینی مدیر دانشگاه تهران در این دیدار با برشمردن جایگاه ملی و ارزشمند موسسه لغت نامه دهخدا، یاد و خاطره بنیانگذاران این مؤسسه و تمامی نویسندگانی را که در شکل گیری این مؤسسه نقش داشتند، گرامی داشت. درباره این اثر ماندگار فرمود: این یک وحدت است. این یک چیز آکادمیک عادی نیست، مجموعه ای است که بر اساس عشق است.

به گزارش ایرنا از دانشگاه تهران، وی با اشاره به مصوبه مجلس در سال 1324 برای ایجاد مؤسسه لغت نامه دهخدا، گفت: از متن این قانون مشخص می شود که مؤسسان مؤسسه ارزش ویژه ای قائل شده اند. برای آن.” در آنجا تاکید شد که رئیس مجلس وقت موظف است در خدمت آقای دهخدا باشد و از اقدامات و تمهیدات لازم برای تکمیل این لغت نامه کوتاهی نکند. در کنار این عنایات خاص، مؤسسه فرهنگ لغت در طول تاریخ خود از عشق و علاقه اساتید و پژوهشگران زبان فارسی بهره برده است. نتیجه این تلاش ها این میراث و اثر ماندگاری است که امروز به دست ما رسیده است و ما به عنوان کارگر وظیفه ای جز تکریم و خدمت به آن نداریم.

مدیرعامل دانشگاه تهران با تاکید بر اهمیت ملی موسسه لغت نامه دهخدا و وظیفه ملی در قبال آن گفت: جلسه امروز مسئولیت بزرگی را برای بنده به عنوان خادم دانشگاه تهران و مسئولان موسسه ایجاد می کند. جایگاه ملی این نهاد از یک سو بار مسئولیت ما را سنگین می کند و از سوی دیگر امکان استفاده از همه توانمندی ها را برای ارتقا و شکوفایی آن فراهم می کند.

وی با اشاره به اهمیت آموزش زبان فارسی به دانشجویان خارجی گفت: آموزش زبان فارسی یکی از جنبه های ملی این نهاد است که باید به طور جدی به آن پرداخته شود. علاوه بر آموزش زبان فارسی به علاقه مندان خارجی، باید زبان فارسی را به نسل دوم و سوم ایرانیان خارج از کشور نیز آموزش دهیم، زیرا بسیاری از این ایرانیان دیگر فارسی صحبت نمی کنند. بنابراین مسائلی مانند کاهش تعداد فارسی زبانان نیز مسئولیت هایی را برای موسسه ایجاد می کند.

استاد دانشگاه تهران با اشاره به رسالت موسسه لغت نامه دهخدا خاطرنشان کرد: توسعه فرهنگ لغت و آموزش زبان فارسی بخشی از یک هدف واحد است و باید در کنار هم رشد کنند.

حسینی با اعلام حمایت قاطع دانشگاه تهران از مؤسسه لغت نامه دهخدا و مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی، گفت: به عنوان یکی از مسئولان دانشگاه اعلام می کنم که بنا به وظیفه ملی از امکانات دانشگاه استفاده خواهیم کرد. دانشگاه برای تقویت و ارتقای این موسسه.

وی همچنین در پاسخ به سوالات حاضران در خصوص مشکلات موجود در ساختار اداری و تشکیلاتی این نهاد گفت: ساختار نهاد باید متناسب با ماموریت های خود بازتعریف و تقویت شود. این نهاد میراثی از پیشینیان است که باید به نسل های آینده تحویل داده شود، بنابراین هرگونه سهل انگاری در این کار خیانت به فرهنگ ملی است.

مدیر دانشگاه تهران در پایان با ابراز خرسندی از دیدار با نویسندگان، اساتید و مدرسین فرهنگ و ادب فارسی حاضر در این نشست گفت: امروز یکی از شادترین روزهای زندگی من است چرا که متر در شرکت از کسانی که با اشتیاق بی نهایت در مسیر پیشرفت هستند آن را امتحان کرده اند. از شما می خواهیم که محبت و عنایت خود را نسبت به مؤسسه لغت نامه دهخدا ادامه دهید و مؤسسه را در انجام مأموریت های مهم خود یاری نمایید.

مدیر مؤسسه لغت نامه دهخدا و مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی نیز از حضور رئیس دانشگاه تهران در این دیدار قدردانی کرد و گفت: تلاش من در دوره قبلی مسئولیتم در مؤسسه این بود که طرح جدیدی را اتخاذ کنم. رویکرد در اجرای ماموریت های موسسه. از نتایج این تغییر محور می توان به تهیه طرح جدید برای تدوین فرهنگ لغت، طراحی سامانه فارسی آموزی «دهخدا»، جشن جایزه دهخدا و جشنواره زبان فارسی ویژه فارسی آموزان از سال 52 اشاره کرد. کشورها

محمود بیژنخان همچنین به مشکلاتی در مؤسسه لغت نامه دهخدا اشاره کرد و اظهار داشت: تعطیلی گروه مؤلفان، تغییر ساختار تشکیلاتی مؤسسه بر خلاف اساسنامه مصوب سال 1395 و انتقال کارکنان به سایر واحدهای دانشگاهی از جمله مواردی است که در این مؤسسه وجود دارد. بخشی از این مشکلات در سال های اخیر است. خوشبختانه مدیر دانشگاه تهران تدبیری اندیشید تا این نهاد بتواند به وظایف ملی خود بازگردد. فعال سازی مجدد بخش نگارش، تغییر ساختار و تشکیلات اداری و استقرار مجدد معاونت اجرایی، بازگشت کارکنان به مؤسسه و تغییر وضعیت معلمان به مربیان از جمله اقدامات لازم برای فعالیت مجدد مؤسسه است. همچنین با توجه به تغییر در شیوه نگارش فرهنگ لغت و همچنین آموزش زبان، ایجاد دستیار فنی در موسسه ضروری است.

محمدرضا شفیعی کدکنی استاد ممتاز دانشگاه تهران نیز در این نشست گفت: بازگشت مؤسسه لغت نامه دهخدا به روال اصلی و عادی خود را می توان یک اتفاق اداری روتین تلقی کرد اما برای دوستداران فرهنگ فارسی و ملی اینجانب به شما بگویم که این موضوع و رویداد بسیار مهمی است، تاریخی است که موسسه به روال طبیعی و تاریخی خود بازگشته و می تواند فعالیت خود را از سر بگیرد.

ژاله آموزگار، استاد ارشد دانشگاه تهران نیز پیشنهاد کرد که موسسه لغت نامه دهخدا به عنوان میراث فرهنگی ثبت شود و گفت: همیشه به استادی دانشگاه تهران افتخار کرده ام. اما زمانی سعی کردم سکوت کنم اما امروز دوباره به عضویت در دانشگاه تهران افتخار می کنم. مؤسسه لغت نامه دهخدا اهمیت و تأثیر زیادی در فرهنگ ما داشته و شایسته ثبت میراث فرهنگی است.

وی با اشاره به اهمیت و ارزش زحمات علی اکبر دهخدا خاطرنشان کرد: علامه دهخدا این فرهنگ لغت را بر روی ورق نوشته و با تلاش بی دریغ پایه و اساس این نهاد را پی ریزی کرده است. عشقی که او به این فرهنگ لغت گذاشت به ما هم رسید و ما هم با علاقه اینجا کار می کنیم. اگر پایه های این نهاد با عشق گذاشته نمی شد، جلسه امروز برگزار نمی شد. اما «اتفاق افتاد که اهل نظر کنار رفتند» و این فقط به برکت علامه دهخدا سلام الله علیه است.

آموزگار افزود: در ایران معمولاً کار به صورت انفرادی انجام می شود، اما زمانی که دهخدا این مکان را تأسیس کرد، گروهی را برای حفاظت از میراث ایرانی گرد هم آورد. خود دانشگاه تهران به عنوان قدیمی ترین دانشگاه کشور و داشتن بهترین اساتید مانند موسسه فرهنگ لغت، میراث ستودنی ایران است و اگر ایران را دوست داریم باید هر دوی آنها را حفظ کنیم.

در این نشست سایر اساتید و نویسندگان لغت نامه از جمله حسن انوری، علی اشرف صادقی، رسول شعیستا، سعید نجفی اسدالهی و معین نیز به بیان دیدگاه های خود در خصوص حفظ میراث مؤسسه لغت نامه دهخدا پرداختند و برای تقویت این مؤسسه ابراز امیدواری کردند. و بهبود شرایط خود را در آینده بیان کردند.

موسسه لغت نامه تاریخ دهخدا

پس از تصویب طرح چاپ لغت نامه دهخدا توسط شورای ملی در زمستان 1324، سازمان لغت نامه دهخدا در خانه دهخدا در خیابان ایرانشهر تهران تأسیس شد. دو سه اتاق در این خانه به همکاران و یک کتابخانه مخصوص اختصاص داده شده بود. در این دوره نظارت بر کلیه امور لغت نامه به عهده دهخدا بود و ریاست امور اداری آن بر عهده حسین خطیبی بود. در یکی دو سال اخیر به دلیل ضعف جسمانی دهخدا، محمد معین سرپرستی بیشتر امور علمی را بر عهده داشت.

در آذرماه 1334 رئیس مجلس و دکتر معین تصمیم گرفتند سازمان مذکور را به شورای ملی منتقل کنند. از این تاریخ که مصادف با درگذشت دهخدا بود، این سازمان به دو اتاق جنب ساختمان مجلس در میدان بهارستان منتقل شد. دکتر معین بنا به وصیت دهخدا سرپرستی و اداره امور سازمان را بر عهده گرفت و امور اداری آن به سید محمد هاشمی رئیس چاپخانه مجلس محول شد.

در سال 1336 بر اساس مصوبه مجلس، این سازمان با بودجه خود به دانشگاه تهران منتقل شد و دانشگاه تهران اداره آن را به دانشکده ادبیات واگذار کرد. اعضای این سازمان از این پس در گوشه ای از دانشکده ادبیات که در آن زمان در باغ نگارستان واقع در میدان بهارستان بود مستقر شدند. در این دوره رهبری سازمان همچنان در دست دکتر محمد معین بود تا اینکه در سال 1345 دکتر معین در دفتر گروه ادبیات دانشکده ادبیات ناگهان غش کرد و سپس به کما رفت.

در سال 1346 هدایت و از سال 1347 ریاست سازمان به دکتر سید جعفر شهیدی رسید که از سال 1342 معاون دکتر معین بود.

دانشگاه تهران در سال 1353 ساختمانی را از محل اهدای دکتر محمود افشار یزدی به موسسه لغت نامه دهخدا اختصاص داد. مؤسسه لغت نامه از ابتدای سال 1354 به شمیران، نزدیک باغ فردوس واقع در باغ اهدایی دکتر محمود افشار یزدی نقل مکان کرد. از همان سال عنوان «سازمان» به «موسسه» تغییر یافت و عنوان «موسسه لغت نامه دهخدا» در اسناد رسمی گنجانده شد.

مؤسسه لغت نامه دهخدا از سال 1382 در ساختمان بزرگی که دانشگاه تهران در محل بنای دکتر محمود افشار ساخته بود مستقر شد و در سال 1385 از دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه استقلال سازمانی پیدا کرد. تهران.

پس از درگذشت سید جعفر شهیدی (دی ماه 1385)، در سال 1386، علی افخمی عقدا مدیر این موسسه شد. بعدها در سال 1393 علی درازی به عنوان مدیر این موسسه انتخاب شد. محمود بیژنخان از اردیبهشت ۱۳۹۸ مدیر مؤسسه لغت نامه دهخدا است.

۲۴۴۵۷

منبع خبر