بررسی فیلم دو دادستان؛ روایت رنج در زندان‌های استالین
فرارو- فیلم سینمایی «دو دادستان» به کارگردانی «سرگئی لوزنیتسا» در جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ به نمایش درآمد.
به گزارش فرارو، فیلم دو دادستان (Two Prosecutors) داستان زندگی یک دادستان تازه کار را روایت می‌کند که سعی می‌کند با فساد در حکومت شوروی مقابله کند. در ادامه نگاهی به داستان این فیلم خواهیم داشت.
داستان فیلم «دو دادستان»
داستان این فیلم در دهه 1930 میلادی اتفاق می‌افتد؛ زمانی که استالین با بی‌رحمی تمام در شوروی حکمرانی می‌کرد. «دو دادستان» بر اساس داستانی از نویسنده و دانشمند مخالف حکومت استالین، «گئورکی دمیدوف» ساخته شده است. او در طول جنگ جهانی دوم به مدت ۱۴ سال در «گولاگ» زندانی بود و تا زمان مرگش در اواخر دهه ۹۰ میلادی همواره تحت آزار و اذیت دولت قرار داشت. فیلم با مقدمه‌ای کوتاه درباره یکی از زندان‌های شوروی آغاز می‌شود. به یک زندانی مسن ماموریت داده می‌شود تا کیسه‌ای از نامه‌های محکومان را بسوزاند. این کیسه حاوی نامه‌هایی بود که زندانیان برای استالین فرستاده بودند و از او درخواست بررسی مجدد پرونده‌شان را داشتند.
در میان این نامه‌های محکوم به نابودی، یادداشتی توسط «استفنیاک» با خون نوشته شده که درخواست دیدار با دادستان کل را دارد. زندانی مسن نامه را از بین نمی‌برد و به هر نحوی آن را به دست دادستانی می‌رساند. دادستانی جوان به نام «کورنیف» نامه را می‌خواند و برای ملاقات با «استفنیاک» به زندان می‌آید و در این دیدار، زندانی داستان شکنجه‌ها و آسیب‌های خود را برای او تعریف می‌کند. «کورنیف» با الهام از داستان زندانی، تلاش می‌کند تا حقیقت را برای مقامات فاش کند، به همین دلیل به مسکو می‌رود اما با اتفاقاتی روبرو می‌شود که زندگی‌اش را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
کارگردان فیلم سینمایی «دو دادستان»
«سرگئی لوزنیتسا» اهل اوکراین است که در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۶)، جایزه بهترین کارگردان را در بخش «نوعی نگاه» جشنواره کن از آن خود کرد. او در سال ۲۰۲۲ (۱۴۰۰) به دلیل انفعال آکادمی فیلم اروپا نسبت به تهاجم روسیه علیه اوکراین از این نهاد استعفا داد. در عین حال به دلیل انتقاد از تحریم همه جانبه هنرمندان و فرهنگ روسیه، از آکادمی فیلم اوکراین نیز اخراج شد.
بازیگران فیلم سینمایی «دو دادستان»
الکساندر فیلیپنکو (Aleksandr Filippenko): حرفه اصلی این بازیگر ۸۱ ساله روسی، تئاتر است. او در سال ۲۰۲۲ (۱۴۰۰) به دلیل اعتراض به حمله روسیه به اوکراین، یک پیراهن گلدوزی سنتی اوکراینی را به تن کرد و چند ماه بعد خاک روسیه را ترک کرد.
الکساندر کوزنتسوف (Alexander Kuznetsov): این بازیگر اوکراینی با دومین فیلم بلند خود به نام «تابستان» در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۸) در جشنواره کن حضور داشت و تا مدت‌ها در روسیه مشغول به کار بازیگری بود. بعد از حمله روسیه به اوکراین، این بازیگر با انتقاد از جنگ از روسیه خارج شد و در «دو دادستان» نقش، دادستان کورنیف را به عهده دارد.
نقد فیلم دو دادستان
درِ فلزی و زنگ‌زده زندان، نخستین تصویری است که مخاطب را به فضای سنگین فیلم وارد می‌کند. محیطی ملال‌آور که به دلیل تصویر برداری و موسیقی کلاسیک از کسالت نجات یافته است
فیلم با صحنه‌های آهسته و طولانی، خشونت نیروهای شوروی را نشان می‌دهد و اضطراب و ترس را به بیننده منتقل می‌کند. کارگردان به صراحت تلخی و خشونت دوران استالین را به تصویر می‌کشد. همچنین بازی بازیگران باعث شده تا فیلم به اثری جذاب برای تماشا تبدیل شود.
قاب‌بندی‌های تصویر و نماهای بسته در زندان، شخصیت‌ها را در گوشه رینگ به دام می‌اندازد و حس درماندگی آن‌ها را افزایش می‌دهد. ترکیب رنگ‌ها عاری از حس زندگی است. فضای زندان، خیابان‌ها و ادارات بازتابی از شرایط جامعه آن روزهای شوروی است. همچنین در «دو دادستان»، تنش ناشی از خشونت و طغیان نیست بلکه از ماهیت سیستم معیوب شوروی ناشی می‌شود. فیلم آرامشی را به مخاطب القا نمی‌کند و به دنبال نشان دادن پیروزی نیست؛ بلکه بیننده را در همان فضای سنگین و غم‌انگیزی که به تصویر می‌کشد، غرق می‌کند.
