«در کوچه های عشق» باعث شد قدر زندگی و آرامش را بیشتر بدانیم/ خسرو سینایی هرگز اهل لاف زدن نبود

به گزارش خبرگزاری فارسیرو، علی لقمانی مدیر فیلمبرداری و همکار نزدیک زنده‌یاد سینایی پس از اکران فیلم «دارکوچه‌های عشق» گفت: امروز به یاد خسرو سینایی یکی از بهترین فیلم‌ها را دیدیم. افرادی که به نوعی با آقای سینا در ارتباط بودند و در گروه ما حضور دارند معمولاً وقتی هنرمندی می میرد، دانشجویان و همکارانشان از دوستانشان جدا می شوند. خانواده ها، اما در این زمینه، سینا یک استثنا بود.

آنچه در ادامه می‌خوانید

Toggle

«در کوچه های عشق» مانند یک بداهه موسیقی است

وی افزود: اولین شاگردان خسرو سینایی در دهه 60 انجمن دانش آموختگان مدرسه سینمایی باغ فردوس را تشکیل دادند و نزدیک به چهل سال همیشه با او و خانواده اش در ارتباط بودند.

لقمانی تصریح کرد: در زمان فیلمبرداری فیلم سینمایی «در کوچه های عشق» امکانات زیادی در آبادان وجود نداشت و البته نباید فرصت ساخت این فیلم را از دست داد. در آن زمان هم مانند امروز وجود فیلمنامه برای گرفتن پروانه فیلمبرداری ضروری بود. اما سینایی از مدیرعامل وقت فارابی اجازه کارگردانی این فیلم را بدون ارسال فیلمنامه گرفت.

وی ادامه داد: در طول فیلمبرداری این فیلم باید در ساعات مختلف شبانه روز از جمله ظهر که دمای هوا به 50 درجه می رسید، فیلمبرداری را ادامه می دادیم. سینا تسلط بسیار خوبی به موسیقی و ریتم داشت. او به نوعی با تمام هنرها و مقوله فرم آشنا بود و همین موضوع بر فرم و نتیجه نهایی آثارش تأثیر زیادی گذاشت.

لقمانی با بیان اینکه هیچ تصویر آرشیوی در این فیلم وجود ندارد و هر آنچه در تصویر می بینیم ساخته و فیلمبرداری شده است، تصریح کرد: سینایی برای ساخت این فیلم از خاطرات جنگ زدگانی که در تهران اسکان داده شده اند نیز استفاده کرده است. به طور کلی بر اساس همین خاطرات، فیلمبرداری فیلم شروع شد و هر شب قبل از شروع کار مشخص می شد که قرار است روز بعد کدام سکانس ها را تکمیل کنیم و این موضوع از قبل مشخص نبود. سینایی البته ذهنیت خاصی نسبت به داستان، مضمون، فضاها و ساختار فیلم داشت.

این سینماگر پیشکسوت گفت: زنده یاد سینایی کار در فیلم مستند به نوعی بلوغ رسیده بود و به همین دلیل توانست این فیلم را به پایان برساند. ساخت «در کوچه های عشق» مانند یک بداهه موسیقی بود. در این نوع کارها ترکیب و شناخت گروه بسیار مهم است و فقط یک گروه عاشق، پرتلاش و خلاق می توانست در چنین فضایی کار کند. در این فیلم همه بازیگران در کنار تخصص خود به مشاغل دیگری نیز مشغول بودند.

وی بیان کرد: نکته مهم دیگر در مورد آقای سینایی توجه ایشان به همه افراد گروه بود و این موضوع در شخصیت ایشان بسیار برجسته بود.

زندگی سینا پر از نظم بود.

گیسلا سینایی همسر زنده یاد خسرو سینایی گفت: از حضور در این گروه بسیار خوشحالم و در تمام این مدت احساس خاصی داشتم. مطمئنم آقای سینایی همین الان این گروه را تماشا می کند. چند سال بعد از فیلمبرداری این فیلم، توری به بازدید از مناطق جنوبی کشور اختصاص یافت و توانستم از شهرهای خرمشهر و آبادان نیز دیدن کنم. آقای سینایی کارگاهی برای دانش آموزان آبادانی ترتیب داد و با دیدن این شهر متوجه شرایط سختی شدم که مردم این منطقه در زمان جنگ تجربه کردند. و فیلم «در کوچه های عشق» نیز همین مضمون را نشان می دهد.

وی ادامه داد: زمانی که جنگ به تازگی تمام شده بود، سینایی تصمیم گرفت فیلمی را در این منطقه کارگردانی کند، زیرا گذشت زمان می تواند باعث شود آسیب های ناشی از جنگ به تدریج ترمیم شود. سینا قصد داشت فیلمی بدون فیلمنامه را تجربه کند، ایده ای که اجرای آن بسیار سخت بود و آقای لقمانی در این مسیر کمک بزرگی کرد.

گیزلا سینایی یادآور شد: فیلم هایی مانند «در کوچه های عشق» باعث می شود که قدر زندگی و آرامش را بیشتر بدانیم و برای تثبیت آن تلاش کنیم. من خودم در زمان جنگ جهانی دوم به دنیا آمدم و حدود 12 سال در ایران زندگی کردم و امیدوارم جهان در آینده شاهد دوران زیباتری باشد.

همسر زنده یاد سینایی گفت: سینایی دو ویژگی مهم داشت، اولی رشته خاصی بود که در تمام عمرش وجود داشت و دیگری واکنش به موقع که به اعتقاد من ریشه در ساخت بسیاری از مستندهای او دارد. او در حین کار هیچ صحنه ای را از دست نداد و زمانی که برای فیلمبرداری به آبادان رسیدند عده ای در حال فرار از شهر بودند که در طول فیلم توانست از این اقدام استفاده کند.

سینا درس های زیادی برای من داشت.

در ادامه فریدون شیردل مدیر فیلمبرداری و از همکاران زنده یاد خسرو سینایی گفت: یکی از ویژگی های مهم آقای سینایی وجود نظم بسیار در زندگی و کارش بود که هیچ گاه زیر پا نگذاشت. مثلاً وقتی در باغ فردوس دانشجو بودیم، اگر سر کلاس دیر می آمد، از آمدن خودداری می کردیم. قبل از «در کوچه های عشق» به همراه آقای سینایی نمایش های مختلفی از جمله نمایش های دانشجویی کار کرده بود. اما در طول فیلمبرداری این نمایش، گویی با یکی دیگر از خسرو سینا آشنا شدیم و او به طور جدی مشغول کارش بود.

شیردل تصریح کرد: بسیاری از قسمت های این فیلم کاملا مستند است اما با این وجود بازیگران روی صحنه حضور دارند و وظایف محوله را انجام می دهند. همچنین موضوع کمبود امکانات در زمان فیلمبرداری خیلی ما را آزار می داد. چیزی که بیش از هر چیز برای من مهم بود تسلط عجیب آقای سینایی بر کاری بود که ما انجام می دادیم.

این مدیر فیلمبرداری تصریح کرد: «در کوچه های عشق» درس های زیادی برایم به جا گذاشت که می توانستم برای کارهای دیگر هم استفاده کنم. من همیشه سینایی را فردی منظم می دانستم و این برای من بسیار موثر بود و سعی کردم این روش را در کارهای دیگرم نیز به کار ببرم.

خسرو سینا فردی فردگرا نبود

قاسم قلی پور تهیه کننده و همکار زنده یاد سینایی نیز درباره وی گفت: زمانی که برای بازدید از لوکیشن سینا همراه به ماهشهر رفتیم از رادیو شنیدیم که عراق به کویت حمله کرده است. آن شب قرار بود گروه آقای لقمانی صحنه ای را در آتش نشانی فیلمبرداری کنند، اما من به سینا گفتم می توانیم به جای آن از فرار کویتی ها فیلمبرداری کنیم. در نتیجه توانستیم صحنه ای باورنکردنی را فیلمبرداری کنیم. من در بسیاری از کارها در خدمت آقای سینایی بودم و باید بگویم ایشان هیچ وقت فیلمساز فردی و متواضع نبودند و این ویژگی در ایشان همیشه برای من خوشایند بوده است.

سینایی ریزه کاری های سینما را می دانست

نظام الدین کیایی، سینماگر پیشکسوت نیز درباره سینا گفت: می توان ساعت ها درباره تک تک آثار خسرو سینایی صحبت کرد. در هجده سالگی در وین با خسرو سینایی آشنا شدم و بعد از فیلم «یار در خانه» با هم دوست صمیمی شدیم. این فیلم بر اساس مستند «مرثیه گمشده» ساخته شد که در مورد حمله به لهستان در جنگ جهانی دوم بود.

وی یادآور شد: سینایی هیچ وقت به دنبال خودنمایی نبود بلکه همیشه سعی می کرد دیگران را در کانون توجه قرار دهد و این ویژگی به ذات درونی او مربوط می شد. سینایی تمام ظرایف سینما را می‌دانست و می‌توانست در بسیاری از جشنواره‌ها حضور پیدا کند و دیده شود، اما مشکل این بود که در مجموع، تهیه‌کنندگان تنها ده درصد از انتظاراتشان را به او می‌دادند.

سینا همیشه هنگام تدریس می ایستاد.

رهبر قنبری فیلمساز و از شاگردان سینا نیز اظهار داشت: من از خانواده ای فقیر هستم و این برایم کمی ترسناک بود و به عنوان معلم درآمد کسب می کردم. من چندین سال در خسرو سینا شاگرد بودم و نیستم. یادم نمی‌آید که او در حین تدریس نشسته باشد، اگرچه کلاس‌هایش معمولاً تقریباً سه ساعت طول می‌کشید. این باعث شد در روش تدریسم هم همین کار را انجام دهم.

بعد افرادی مثل فرهاد ورهرام، ارد عطارپور و… آنها به خاطراتی از همکاری خود با زنده یاد خسرو سینایی اشاره کردند.

در این مراسم افرادی چون علی لقمانی، گیسله سینایی، فرهاد وهررام، نظام الدین کیایی، قاسم قلی پور، رهبر قنبری، میترا مهتریان، فریدون شیردل، عباس یاری، ارد عطارپور، همایون علیخانی و… حضور داشتند.

۲۴۴۵۷

منبع خبر