«سینما» به محلی برای «سوداگری» و حفظ «سرمایه» تبدیل شده است/ کوتاهی «حوزه‌های علمیه» و «مراکز فرهنگی» سطح تولید آثار دینی و تاریخی را کم‌ارزش و سطحی ساخته است – اخبار سینمای ایران و جهان
سینماپرس: «شفیع آقامحمدیان» همزمان با روز زیارت مخصوص امام رضا علیه‌السلام با اشاره به کم‌کاری حوزه های علمیه و عدم ایفای نقش فعال برای تولید آثار هنری و پرداختن به ابعاد هویتی و الگوسازی از مدل حرکتی و سبک زندگی ائمه علیه السلام، گفت: در میان طلاب و کسانی که به‌طور رسمی در دروس مذهبی مشغول‌اند، کمتر کسی را می‌بینیم که به‌طور جدی دغدغه این موضوعات را داشته باشد. یا به اصطلاح، آنها به مسائل دیگری مشغول‌اند یا تخصص فیلمنامه‌نویسی ندارند، یا اصلاً احساس ضرورت نمی‌کنند که وارد این عرصه شوند. این وضعیت، به اعتقاد من، در آینده بیشتر به چشم خواهد آمد. برای مثال، اگر نگاهی به فعالیت‌های سینمایی کشورهایی مانند عربستان بیندازیم، می‌بینیم که آنها نیز در حال ساخت فیلم‌هایی مانند فیلم‌هایی با موضوع معاویه هستند و به‌طور واضح و برجسته‌ای این مسائل را به تصویر می‌کشند.
«شفیع آقامحمدیان» کارگردان سینما و مدیرعامل اسبق مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی همزمان با فرا رسیدن روز ۲۳ ذی القعده به عنوان روز زیارت مخصوص امام رضا علیه‌السلام در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس، با انتقاد نسبت به بی توجهی و کم کاری نهادهای فرهنگی و دولتی در توجه مناسب و پرداخت به ابعاد زندگی ائمه علیه السلام، بیان کرد: ما اساساً در این زمینه، یعنی از منظر محتوایی، متاسفانه تولیدات‌مان بسیار ناچیز است و جای نقد و بررسی دارد.
وی افزود: درست است که در حال حاضر، مثلا درباره امام علی علیه‌السلام و امام رضا علیه‌السلام سریال‌هایی ساخته شده است، اما اگر دقت کنید، مثلا یک سریال ۲٠ سال پیش ساخته شده و همین حالا هم دوباره همان سریال‌ها تکرار می‌شود. همین‌طور درباره آقای امام رضا علیه‌السلام، سریالی ساخته شده که به طور مداوم هر دو سال یا حتی سالی یک بار تکرار می‌شود. این اشکال از چندین جنبه قابل توجه است.
کارگردان فیلم های سینمایی «فرار از جهنم» و «مروارید سیاه» با بیان این مطلب که اولاً، از سوی فیلمسازان و نویسندگان فیلمنامه باید اذعان کرد که تسلط کافی به تاریخ و بیوگرافی ائمه اطهار و حوادثی که در آن دوره‌ها رخ داده، ندارند؛ تصریح نمود: از طرف دیگر، علما و کارشناسانی که در این زمینه‌ها تخصص دارند، متاسفانه به عنوان فیلمنامه‌نویس وارد این عرصه نمی‌شوند و اگر هم وارد شوند، در این زمینه کوتاهی می‌کنند. در نهایت، کار تولیدی که بر اساس این مطالب ساخته شود، در اختیار کارگردانان قرار نمی‌گیرد تا آثار سینمایی در این زمینه تولید شود.
وی با تشریح کوتاهی نهادهای فرهنگی کشور به نقش فشل مدیران فرهنگی در این زمینه اشاره و بیان داشت: برخی از مسئولین در ارگان‌های مختلف که نام فیلمسازی را یدک می‌کشند یا فعالیت‌های فرهنگی را انجام می‌دهند، متاسفانه دغدغه‌ای در این زمینه ندارند و اصلاً به تولید آثار با چنین محتوایی توجهی ندارند.
آقا محمدیان سپس با اشاره به این پرسش مطرح که چرا هنرمندان متدین و سینماگران متعهد به این حوزه کم‌کار هستند؛ افزود: بزرگ‌ترین مشکل در اینجا این است که اگر فردی از طیف حزب‌اللهی فیلمنامه‌ای با این موضوعات بنویسد، متاسفانه همانطور که اشاره کردم، مسئولین دغدغه‌ای برای این نوع کارها ندارند و حمایت‌های لازم از این دست تولیدات نمی‌شود.
وی تاکید کرد: در نهایت، این نوع فیلم‌ها که نگاه تاریخی دارند، به دلیل پروداکشن سنگین و مسائل مالی دیگر، هزینه‌های زیادی به همراه دارند. به ویژه با وضعیت اقتصادی کنونی که تولیدات چنین آثار فاخر دینی، نیازمند هزینه‌های بالاست. بنابراین، وقتی صحبت از این نوع آثار می‌شود، باید مراکز دولتی و علمی در راستای حمایت از این گونه پروژه‌ها سرمایه‌گذاری کنند. متاسفانه این اتفاق نمی‌افتد و شرکت‌های خصوصی نیز به این حوزه وارد نمی‌شوند. سرمایه‌گذاران نیز تمایلی به ورود در این حوزه ندارند.
این سینماگر در ادامه با انتقاد به وضعیت سال های اخیر سینما بیان کرد: در واقع، سینما به محلی برای سوداگری و حفظ سرمایه تبدیل شده است، جایی که عده‌ای از سرمایه‌داران فیلم‌هایی می‌سازند که هدف آنها، بازگشت سرمایه‌های‌شان است. این نوع فیلم‌ها، مانند کمدی‌های سخیف، در بازار پخش می‌شوند و سرمایه‌های فرهنگی را هدر می‌دهند. متاسفانه مراکز دولتی یا نهادهای فرهنگی وابسته به دولت نیز در این زمینه دغدغه‌ای ندارند و به تولید چنین آثار مهم و اساسی وارد نمی‌شوند.
رئیس هیات داوران جشنواره فیلم‌های علمی اموزشی و تربیتی رشد در خصوص سختی های ساخت فیلم گفت: متاسفانه در کشور ما، تنها چند کارگردان و نویسنده وجود دارند که باید در زمینه تولید آثار مربوط به ائمه اطهار کار کنند. به عنوان مثال، کارهایی را که آقای داریوش یاری در رابطه با حضرت زینب سلام‌الله‌علیها ساخته‌اند، مشاهده می‌کنیم. این آثار ساخته شده‌اند، اما به نظر نمی‌رسد که نیازهای علاقمندان را به‌طور کامل برآورده کنند. من به خوبی می‌دانم که تولید این آثار با سختی‌های فراوان همراه است. وقتی چنین مشکلاتی پیش می‌آید، کارگردان‌ها و تولیدکنندگان دیگر هراس دارند از ورود به چنین موضوعاتی.
این کارشناس فرهنگی سپس با انتقاد شدید از حوزه علمیه به سبب عدم مطالبه گری و افزایش نقش حوزه در ساخت آثار تاریخی و مذهبی بیان کرد: حتی در میان طلاب و کسانی که به‌طور رسمی در دروس مذهبی مشغول‌اند، کمتر کسی را می‌بینیم که به‌طور جدی دغدغه این موضوعات را داشته باشد. یا به اصطلاح، آنها به مسائل دیگری مشغول‌اند یا تخصص فیلمنامه‌نویسی ندارند، یا اصلاً احساس ضرورت نمی‌کنند که وارد این عرصه شوند. این وضعیت، به اعتقاد من، در آینده بیشتر به چشم خواهد آمد. برای مثال، اگر نگاهی به فعالیت‌های سینمایی کشورهایی مانند عربستان بیندازیم، می‌بینیم که آنها نیز در حال ساخت فیلم‌هایی مانند فیلم‌هایی با موضوع معاویه هستند و به‌طور واضح و برجسته‌ای این مسائل را به تصویر می‌کشند.
«شفیع آقامحمدیان» در پایان این گفت و گو خاطرنشان ساخت: به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین مقصران این وضعیت، علما و شخصیت‌هایی هستند که در حوزه‌های علمیه مشغول به تحصیل و تدریس‌اند. این افراد، به‌جای آنکه در تولید و هدایت آثار فرهنگی و سینمایی فعال باشند، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در این عرصه‌ها حضور ندارند! همچنین مراکز فرهنگی وابسته به دولت، مانند فارابی، حوزه هنری، بنیاد شهید و دیگر نهادهایی که ادعای سرمایه‌گذاری دولتی دارند، به‌طور جدی وارد این حوزه نمی‌شوند. این بی‌توجهی و کوتاهی، در نهایت موجب می‌شود که تولید آثار با محتوای دینی و تاریخی، به‌رغم نیاز و ضرورت آن، به تولیدات کم‌ارزش و سطحی بدل شود.
