محله قدیمی پایتخت که در حصار شاه‌طهماسب بود
قدمت سنگلج باعث شده تعداد زیادی از جاذبه‌های تاریخی گردشگری در پایتخت در این محله واقع شود و قدم به قدم آن، جاذبه‌های تاریخی خیره‌کننده به چشم می‌خورد.
به گزارش همشهری؛ کلیسای گئورگ مقدس، مسجد اردبیلی‌ها، مسجد حاج رجبعلی، سقاخانه گذر قلی، امامزاده سیدنصرالدین(ع) و زورخانه شهید فهمیده (شعبان جعفری) ازجمله مکان‌هایی است که پیشنهاد می‌کنیم در فهرست تهران‌گردی خود قرار دهید.
کلیسای گئورگ مقدس
نشانی: خیابان وحدت اسلامی، خیابان فرزین
ساعت فعالیت: ۱۰تا ۱۳
معرفی: کلیسای سورپ گئورگ یا گئورگ مقدس، یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای تهران است که ساخت آن به دوران صفوی برمی‌گردد.
دومین کلیسای قدیمی تهران
کلیسای گئورگ مقدس در سال ۱۱۷۴م به شکل یک نمازخانه بود و در سال ۱۲۶۱م تبدیل به کلیسا شد. نقاشی‌های متعددی از حضرت مریم، حضرت عیسی و قدیسان ارمنی بر دیوارهای کلیسا آویخته شده است. در سالن موسوم به شمع‌خانه، چند سنگ قبر قدیمی بر دیوار نصب شده که متعلق به ارامنه سرشناس دوره قاجار ازجمله جهانگیرخان وزیر صنایع و رئیس قورخانه در دوره ناصرالدین‌شاه است.
مسجد اردبیلی‌ها
نشانی: خیابان ۱۵خرداد، خیابان بادامچی، چاله‌حصار
ساعت فعالیت: ۶تا ۲۰
معرفی: مسجد اردبیلی‌ها از مساجد قدیمی تهران به شمار می‌آید و بنای آن در سال ۱۱۸۵ شمسی ساخته شده است.
آیین تشت‌گذاری
بقایای مسجد اردبیلی‌ها در سال ۱۳۲۷ش توسط اردبیلی‌های مقیم تهران بازسازی شد. حسین لرزاده معماری مسجد را برعهده داشت. این اثر در سال ۱۳۵۸در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. نمای مسجد از داخل صحن، به شکل بدنه‌ای آجری با یک محور تقارن در مرکز و دو بخش جانبی است که با ترکیبی از آجر و کاشی، درها و پنجره‌های بلند با قوس جناغی، پس و پیش‌نشینی دیوارهای بدنه و قاب‌بندی سطوح بیرونی ساخته شده است.
مسجد حاج رجبعلی
نشانی: خیابان پانزده خرداد، خیابان شهید اکبرنژاد، خیابان ساداتیه
ساعت فعالیت: ۶تا ۲۰
معرفی: یکی از منحصر به فردترین مساجد تهران، مسجد تاریخی محله سنگلج به نام حاج رجبعلی است که ۶۸سال پیش در فهرست میراث فرهنگی ایران به ثبت رسید.
مسجد ۲۲۰ساله
معماری مسجد حاج رجبعلی در نوع خود بی‌نظیر است. براساس کتیبه‌های نصب شده در این مسجد، تاریخ ساخت آن به سال ۱۱۷۹ برمی‌گردد و سازنده آن استاد رستم معمار بوده است. این بنای تاریخی به‌دلیل داشتن کاشی‌های معقلی (ترکیب کاشی و آجر)، کاشی هفت‌رنگ و کاشی معرق، چاه قرآن و گنبد دوپوش یکی از بناهای خاص دوره قاجار به شمار می‌آید.
زورخانه شهید فهمیده (شعبان جعفری)
نشانی: ضلع شمالی پارک شهر، خیابان فیاض‌بخش
ساعت فعالیت: ۹تا ۱۵
معرفی: زورخانه شعبان جعفری که امروز به نام زورخانه شهید فهمیده شناخته می‌شود از جامع‌ترین و مشهورترین مکان‌های ورزش باستانی تهران است.
پاتوق گردشگران خارجی
زورخانه شهید فهمیده وسعت قابل توجهی دارد و در ساختار آن نمادهای معماری ایرانی به‌کار رفته است. این زورخانه تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی مکانی برای گردشگران خارجی بود و حالا تبدیل به فدراسیون بین‌المللی ورزش‌های زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی شده است. گود زورخانه شعبان جعفری نمایی متفاوت دارد و می‌تواند ۱۰۰تماشاگر را در خود جای دهد.
بقعه امامزاده سیدناصرالدین(ع)
نشانی: ضلع غربی خیابان خیام
ساعت فعالیت: ۸تا ۲۲
معرفی: نسب امامزاده سیدناصرالدین(ع) که به نام سیدنصرالدین هم شناخته می‌شود، به امام محمدباقر(ع) می‌رسد.
زیارتگاهی در همسایگی بازار
براساس نوشته یکی از کتیبه‌های موجود در بقعه،قدمت بنای این مکان مذهبی به دوران صفوی برمی‌گردد اما مرمت آن در سال ۱۳۱۰ق انجام شده است. این زیارتگاه که در همسایگی بازار واقع شده معماری چشمگیری دارد و به شکل ۸ضلعی ساخته شده است. طبق شواهد تاریخی دستور بازسازی و کاشی کاری بقعه امامزاده سیدنصرالدین(ع) را منیرالسلطنه، از همسران ناصرالدین شاه قاجار داده است.
سقاخانه گذر قلی
نشانی: خیابان خیام، کوچه شهید غلامرضا فصیح
ساعت فعالیت: شبانه‌روزی
معرفی: قدمت سقاخانه گذرقلی به دوره قاجاریه می‌رسد و در سال ۱۳۷۹ثبت ملی شده است.
سقاخانه‌ای به قدمت تاریخ
سقاخانه گذر قلی از جاذبه‌های معنوی و دنج سنگلج است و روزانه افراد زیادی برای عرض ارادت به ساحت مقدس امام حسین(ع) و حاجت‌خواهی از ایشان به سقاخانه مراجعه می‌کنند. این سقاخانه قدیمی یادگار دوران قاجار است و نمایی آجری با در و پنجره سبزرنگ، جلوه‌ای متفاوت به آن داده است.
مسجد و مقبره میرزا عیسی‌خان وزیر
نشانی: خیابان وحدت اسلامی، خیابان شهید اسدی‌منش
ساعت فعالیت: ۶تا ۲۰
معرفی: میرزا عیسی‌خان، وزیر تهران در عصر قاجار بوده که در زمان حیات خود مسجدی را در محله سنگلج بنا کرده است.
مقبره داماد مستوفی‌الممالک
میرزا عیسی وزیر، داماد مستوفی‌الممالک بزرگ، صدر اعظم ناصرالدین شاه بوده است. او مسجدی را در محله سنگلج بنا کرد و بعد از مرگش در سال ۱۳۱۰هجری قمری خودش نیز در کنار مسجد دفن شد. در جوار مقبره میرزا عیسی دری وجود دارد که به حیاط کوچکی راه پیدا می‌کند. سنگ قبر وسط این اتاق بزرگ قرار دارد. براساس روایت‌های تاریخی، در این محدوده قبلا قبرستانی وجود داشته است.
