مذاکره کنندهای چیره دست که شیطان را در کلمات غرق میکند
فرارو- پایگاه خبری نشریه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت (وای نت) با انتشار گزارشی در خصوص سید عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران و مذاکره کننده ارشد کشورمان در مذاکرات هستهای، وی را «مذاکره کنندهای چیرده دست» خواند که «شیطان را در کلمات غرق میکند».
به گزارش فرارو به نقل از وای نت، یدیعوت آحارونوت در این گزارش که با تیتر «مذاکره کننده چیره دستی که شیطان را در کلمات غرق میکند: مرد ایران در مذاکرات هستهای با آمریکا» منتشر شده، نوشت: عباس عراقچی دههها را در کسب مهارتهای دیپلماتیک سپری کرده و با [نوعی] عملگرایی خاموش، روابطی عمیق را با ساختار قدرت در تهران دارد که ممکن است کلیدی در رسیدن به یک توافق و اجتناب از جنگ باشد.
عباس عراقچی، یکی از چهرههای کلیدی در مذاکرات بر سر دستیابی به یک توافق هستهای میان ایران و آمریکاست. او از طرف ایران، در حال پیش بردن مذاکراتی است که دور چهارم آن، اوایل هفته گذشته در عمان برگزار شد. به عنوان نماینده جمهوری اسلامی، کشوری که بر توسعه تأثیرگذاری خود در خاورمیانه پافشاری دارد، عراقچی بازیگری برجسته در دیپلماسی منطقهای به حساب میآید.
او بهطور پیوسته با همتایان عرب ملاقات کرده و بهشکلی گسترده مسافرت میکند. در همین هفته گذشته، او به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی سفر کرد. اما عراقچی تنها یک دیپلمات ماهر نیست، بلکه او یک نویسنده نیز هست. در طول دور سوم مذاکرات هستهای که در تاریخ ۲۶ آوریل (۶ اردیبهشت) در عمان برگزار شد، او برای رویدادی دیگر وقت گذاشت: نمایشگاه بینالمللی کتاب عمان در تاریخ ۲۹ آوریل (۹ اردیبهشت). این نمایشگاه از تاریخ ۲۴ آوریل تا ۳ مه (۴ اردیبهشت تا ۱۳ اردیبهشت) برگزار میشد و عراقچی در میان ۶۴۹ هزار بازدید کننده این نمایشگاه قرار داشت. او از این فرصت استفاده کرد تا نسخه عربی کتاب خود با نام «قدرت مذاکره» را در این نمایشگاه رونمایی کند. به هنگام رونمایی از نسخه عربی این کتاب، «بدرالبوسعیدی»، وزیر خارجه عمان نیز در کنار او ایستاده بود.
یدیعوت آحارونوت در ادامه مینویسد: این کتاب که سال گذشته منتشر شد، با نقش کنونی عراقچی ارتباط دارد. [او در این کتاب] دیدگاه خود را در خصوص پرونده هستهای ایران که سالها ریاست آن را بر عهده داشته، حتی پیش از انتخاب شدنش به عنوان وزیر خارجه، ترسیم میکند. کتاب دارای یک مقدمه و شش فصل است و جنبههای سیاسی مذاکرات، اهداف، مراحل و مهاراتهای مورد نیاز برای انجام آن را پوشش میدهد. عراقچی در این کتاب مینویسد که مذاکرات صرف یکسری نشست میان دیپلماتها نیست؛ بلکه هنری است ریشهدار در فرهنگ ایران که به خصوص در بازارهای ملی مشهود است؛ جایی که تجاری قدیمی با مهارتی بینظیر چانهزنی میکنند.
عراقچی میگوید یک دیپلمات باید دارای ارزشهای اخلاقی، اعتماد به نفس و قدرت کنترل احساسات باشد؛ بهطوری که احساسات او نبایستی هرگز برای طرف مقابل ظاهر باشد. او همچنین بر اهمیت ارزیابی علایق، نقس و قدرت هرطرف پیش از هرگونه مذاکرهای و نیز تمایل قائل شدن بین خطور قرمز اعلامی و خطوط قرمز واقعی تأکید میکند.
عراقچی در نمایشگاه کتاب [عمان] از مترجم نسخه عربی این کتاب تشکر و ابراز امیدواری کرد که این کتاب برای دانشجویان رشته روابط بینالملل سودمند باشد. او گفت: «این، ماحصل ۴۰ سال کار دیپلماتیک و سیاست خارجی و تجربیات شخصی من در مذاکرات هستهای به منظور پیشبرد توافق هستهای است.»
موضوع این کتاب، شباهت آشکاری با کتاب دونالد ترامپ با نام «هنر معامله» دارد که در سال ۱۹۸۷ منتشر شده است. هردو کتاب بر پشت صحنه فلسفه [چگونگی] معاملهگری [و توافق] میپردازد.
از خدمت در سپاه پاسداران تا مذاکره کننده ارشد
عراقچی که در سال ۱۹۶۲ (۱۳۴۱ شمسی) در یک خانواده تاجر زاده شد، از همان ابتدا با هنر چانهزنی آشنا شد. پدربزرگ وی که یک تاجر معروف فرش بود، خانوادهاش را به ادامه کار بازرگانی تشویق میکرد؛ هرچند عراقچی مسیری متفاوت را برگزید. او در طول جنگ ایران و عراق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ملحق شد و در آنجا به عنوان یک افسر میدانی خدمت کرده و مجروح شد.
پس از آن او در دانشکده روابط بینالملل وزارت خارجه به تحصیل پرداخت و در سال ۱۹۸۸ موفق به کسب مدرک لیسانس شد. او بعدا مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم سیاسی از دانشگاه آزاد اسلامی و مدرک دکترای خود را در رشته «اندیشه سیاسی» از دانشگاه کنت (University of Kent) در انگلستان دریافت کرد. او تا کنون چندین نقش دیپلماتیک از جمله مشاور حقوقی، سخنگوی وزارتخانه، سفیر و دبیر شورای روابط خارجی را بر عهده داشته است.
عراقچی در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد وارد پرونده هستهای ایران شد و زمانی که حسن روحانی در سال ۲۰۱۳ انتخاب شد، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، او را به عنوان معاون امور حقوقی و بینالمللی منصوب کرد؛ اقدامی که به شکلی مؤثر او را به نفر دوم تأثیرگذار در وزارت خارجه تبدیل کرد. او رهبری تیم ایران را در مذاکراتی که به برجام منتهی شد، برعهده داشت.
مرد میانه رو و عمل گرا
اودد ایلام (Oded Ilam)، مدیر سابق بخش مبارزه با تروریسم در موساد و پژوهشگر در مرکز اورشلیم با توصیف عراقچی به عنوان فردی عملگرا و میانهرو میگوید: او در دوران روحانی و احمدی نژاد کار کرد و در هردو دوران فردی مؤثر بود.
او همچنین میگوید عراقچی فردی چندزبانه هست که به فارسی، عربی و انگلیسی صحبت میکند؛ هرچند ترجیح میدهد تا علی رغم روان بودن در انگلیسی، در طول اختلافات از فارسی بهره ببرد. او این کار وی را نوعی تاکتیک عامدانه توصیف میکند تا بتواند گفتوگوها را کنترل کند.