ملاک انتخاب آثار جشنواره فجر اصالت هنری است/ارزش آثار ربطی به جایگاه اجتماعی ندارد.
به گزارش خبرگزاری فارسیرو به نقل از روابط عمومی چهل و سومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر، آشا محرابی از اعضای هیات انتخاب گروه بازبینی تئاتر ایران در بخش صحنه چهل و سومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر است. این هنرمند در این بخش، انتخاب و بررسی آثاری را که از آذر 1402 تا آذر 1403 در تئاترهای سراسر کشور اجرا شده است، بر عهده دارد.
محرابی با اشاره به چالش های انتخاب نمایشنامه های این بخش گفت: داوری نمایشنامه ها از روی فیلم یکی از چالش برانگیزترین قسمت های این روند بود. تئاتر یک هنر زنده است که بیشتر جذابیت و تاثیر آن از صمیمیت و ارتباط مستقیم بین بازیگران و تماشاگر ناشی می شود. وقتی این آثار تبدیل به فیلم می شوند مقداری از این انرژی و اصالت از بین می رود. در نتیجه انتخاب و داوری بر اساس فیلم سخت و محدود است، به خصوص برای آثاری که اجرای زنده آنها تأثیر بیشتری داشته است.
وی با اشاره به نحوه انتخاب آثار گفت: با توجه به این کمبود، سعی کردم آثار را بر اساس معیارهایی از جمله نوآوری در محتوا، کیفیت اجرا، استفاده از قابلیت های فنی و هنری و توانایی در انتقال پیام و پیام ارزیابی کنم. تأثیر فکری ایجاد کند. برای من تئاتر فقط سرگرمی نیست. بلکه بستری برای طرح ایده های جدید و ایجاد انعکاس در ذهن مخاطب است.
وی ادامه داد: آثاری که من انتخاب کردم سعی در انتقال مفاهیم عمیق و دوری از کلیشه ها داشت. این آثار با تلفیقی از خلاقیت، تکنیک های حرفه ای و دیدگاه های تازه توانستند تجربه ای متفاوت و ارزشمند خلق کنند.
این هنرمند با اشاره به نمایشنامه های ارسالی از استان ها برای حضور در چهل و سومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر گفت: یکی از مشکلاتی که در سیستم انتخاب نمایش وجود داشت این بود که شهر اجرای نمایش به طور مشخص درج نشده بود مگر اینکه اطلاعات شخصی داشته باشد. اطلاعات در مورد آن اما در مرحله انتخاب به آثار شهرستان توجه ویژه ای داشتم و به برخی از آنها به دلیل درخشش چشمگیرشان، امتیاز عمده ای اعطا کردم. اما مراحل گزینش به صورت جمعی در هیئت گزینش انجام شد و من تنها یکی از اعضای آن بودم.
وی افزود: به شخصه معتقدم ارزش هنری و خلاقیت آثار ربطی به موقعیت جغرافیایی آنها ندارد. در دنیای هنر، خلاقیت، توانایی و پیام اثر از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است. معیار انتخاب من همیشه توانایی انتقال پیام، اصالت هنری و نوآوری بوده است نه موقعیت جغرافیایی.
محرابی با اشاره به افت شدید ذائقه مخاطبان تئاتر گفت: امروز شاهد دور باطلی در روند تولید و مصرف آثار نمایشی هستیم. این چرخه به گونه ای عمل می کند که از یک سو نمایش های سطحی و سطحی که صرفاً برای خنداندن و سرگرمی طراحی شده اند، به مرور زمان ذائقه مردم را پایین آورده است. از سوی دیگر همین تغییر ذائقه، تولیدکنندگان آثار هنری را به سمت خلق نمایش هایی سوق داده است که با این سلیقه هماهنگ بوده و مخاطبان بیشتری را به خود جذب کنند.
عضو هیات انتخاب بخش نقد و بررسی تئاتر ایران افزود: در این میان آثار ارزشمند و قابل تاملی به دلیل فروش کم و یا عدم استقبال کافی در حاشیه قرار می گیرند. این وضعیت در نهایت منجر به ایجاد یک دور باطل می شود: تولید آثار سطحی باعث تضعیف ذائقه عموم می شود و این ضعف سلیقه باعث افزایش تقاضا برای آثار سطحی می شود. این دور باطل نه تنها از کیفیت هنری تئاتر می کاهد، بلکه مردم را از مواجهه با آثار عمیق و اندیشمندانه محروم می کند و در درازمدت بنیان های فرهنگی و فکری تئاتر را سست می کند.
وی ادامه داد: شرایط اقتصادی و کاهش حمایت های مالی از گروه های نمایشی نیز به این چرخه منفی دامن می زند. تولید یک اثر هنری ارزشمند و عمیق اغلب نیازمند منابع مالی، انسانی و زمانی قابل توجهی است. در حالی که حمایت دولتی و خصوصی از تئاتر به شدت کاهش یافته است، گروه های تئاتر اغلب مجبور به تولید آثاری هستند که بازگشت سرمایه را تضمین می کند. نتیجه این وضعیت کاهش تنوع و کیفیت آثار نمایشی است.
این هنرمند با تاکید بر لزوم حمایت از آثار شهرستان گفت: باید از آثار شهرستان حمایت بیشتری شود چرا که استعدادهای درخشانی در بین هنرمندان شهرستان وجود دارد که شایسته دیده شدن هستند. جشنواره می تواند گامی در این راستا باشد اما کافی نیست و باید ساختارهای حمایتی گسترده تری ایجاد شود.
۲۴۴۵۷