«مورگ سحر» را ابتدا من و سپس قمرالملوک وزیری خواندم.

اطلاع رسانی کند اخبار آنلاین به گزارش ایسنا، امروز سالگرد درگذشت جلال الدین تاج اصفهانی است. خواننده ای که گفته می شود صدایی رسا و قدرتمند دارد و در عین حال به اشعار فارسی تسلط داشت و بسیاری از آنها را می خواند. در واقع او نمونه واقعی یک خواننده ایرانی بود. چون هر دو آلات موسیقی را می‌شناخت و با شعر و ادبیات آشنایی کافی داشت و همین امر به او امکان اجرای صحیح موسیقی را می‌داد.

درباره اولین نفری که تصنیف «مرگ سحر» را اجرا کرد، روایت های متفاوتی وجود دارد، اما جلال الدین تاج اصفهانی در گفت و گوی رادیویی گفت: اولین اجرای این تصنیف توسط او انجام شد اما پایان اجرای او ضبط نشد.

در همین راستا نسخه مکتوب این گفتگو را نوشته ایم که در ادامه می خوانید:

“ابتدا مرغ سحر را خودم خواندم، اما ناپدید شد. ما در لاله‌زار، در کوچه برلین بودیم. باغی بود به نام سهم‌الدوله که بسیار بزرگ بود. حتی حالا شاید قسمت کوچکی از باقی مانده باغ، مثلاً دویست متری کنسرت می دادند که به نفع روزنامه «ناهید» باشد، مثلاً باباشمل چیزهای خوشگلی داشت.

اساتید موسیقی در کنسرت من حضور داشتند. مرتضی خان محجوبی، مرتضی خان نداود، مرحوم صبا، مرحوم حسین یاحقی، مرحوم ارسلان خان درگاهی و آقایان دیگر بودند. و مرحوم آقا رضاخان روانبخش که در آن زمان رتبه ششم را به خود اختصاص داده بود، صدایی دو صدایی مانند ماه داشت. او با گرمی فوق العاده می خواند و تصنیف ها و ریتم ها را خیلی خوب اجرا می کند.

مرغ سحر را ماهور می خواندم و ماهور را هم غزل می خواندم که بعدها با آن مشکل پیدا کردم. از اول ماهور مرتضی خان نداوود شروع به نواختن کرد و درآمد ماهور را گرفت و سپس یک تکه پروانه روی آن گذاشت و سپس گوشه ای زد و سپس استراحت کرد و آهنگ را شروع کرد و به عراق آمد. .

مرتضی خان وقتی به عراق رسید پیانو زد. عراق را تا آخر خواندم و وقتی تمام شد امتحان کردم. دیدم فردی کوتاه قد با کلاه پشمی و دسته گلی به آهستگی به سمت من می آید. آمد و گفت من از فرح پهلوی آمده ام و البته خودش به همراه وزرا و وکلا در آن جلسه حضور داشت.

او گل را به من داد و من برای خنداندن دوستانم به او گفتم چه خوب که حضرت اشرف به جای این گل ها و سپس این گل را در آغوش گرفت.

بعد از آن به اصفهان برگشتم و مدام از من سوال می شد که مرغ صبح مال کیست و من هم گفتم ملک الشعرای بهار است. بله، اول این تصنیف را خواندم و بعد نمی دانم، گویا قمر الملوک وزیری که کارش ضبط شده خوانده شده است».

تاج اصفهانی در سال 1282 در اصفهان به دنیا آمد. پدرش شیخ اسماعیل معروف به تاج الواعظین تا حدودی با آلات موسیقی ایرانی آشنا بود. تاج در 10 سالگی نزد پدر و اساتیدی چون سید عبدالرحیم اصفهانی، نایب اسدالله میرزا، حسین ساعت ساز، میرزا حسین عندلیب و حبیب شاطر حاجی درس خواند.

او به اشعار سعدی علاقه زیادی داشت و گزیده ای از اشعار سعدی و شاعران دیگر را حفظ می کرد و از آن اشعار در تفسیر آهنگ بر حسب زمان و محیط استفاده می کرد.

شعر خوانی، نوشته های برجسته، تنوع نوشتاری و صدای رسا و قدرتمند مناسب برای خواندن از ویژگی های آوازی اوست.

از سال 1319 با رادیو شروع به کار کرد و از سال 1328 با رادیو اصفهان شروع به کار کرد و تاج علاوه بر خوانندگی، سرپرستی نوازندگان رادیو اصفهان را نیز بر عهده گرفت. در رادیو اصفهان با تار اکبرخان نوروزی و برنامه آموزش گوشه های سازهای موسیقی ایرانی برنامه می ساخت.

در جوانی به توصیه قطب السادات مدتی را نزد شیخ خزعل گذراند و پس از فروپاشی تأسیس شیخ به رشت، تهران و اصفهان سفر کرد و در اصفهان اقامت گزید. یکی از ماندگارترین آثار او «آتش دل» است.

۲۵۹

منبع خبر