نقد و نصیحت رضا منصوری به جعفریان در تعریف علم و خرافات
به گزارش فارسیرو، حفظ چهره و آثار مکتوب دکتر رسول جعفریان; با عنوان «جستجوی گذشته نگران آینده» همراه با معرفی کتاب «آفاق دانایی» که بعدازظهر یکشنبه 25 دی ماه به قلم «حمید زارع» در اتاق خبرگزاری فارسیرو برگزار شد. . .
در این مراسم، پیام ویژه آیت الله جعفر سبحانی مرجع تقلید پیام دکتر مسعود بیزیکیانرئیس جمهور، پیام آیت الله «سید مصطفی محقق داماد»رئیس اداره علوم اسلامی فرهنگستان علوم ایران، حجت الاسلام «سیدعلی قاضی عسگر» تولیت آستان مقدس عبدالعظیم حسنی و همچنین پیام های وزرای علوم و فرهنگ مزین شد. جلسه .
دکتر منصوری: او تنها کسی است که درباره مفهوم علم در دوره اسلامی نوشته است
دکتر رضا منصوری فیزیکدان بازنشسته و استاد دانشگاه صنعتی شریف با حضور در مراسم تشییع جنازه دکتر رسول جعفریان طی سخنانی گفت: رسول جعفریان تنها فردی است که در دوره اسلامی و یا در دوره اسلامی درباره مفهوم علم نوشته است. دوران طلایی دوران اسلام در آن زمان مسلمانان چگونه به علم فکر می کردند و کلمه علم به چه معنا بود؟ البته او در آثار اخیرش کمتر از واژه «خرافات» و بیشتر از واژه «شبه علم» استفاده می کند; در طول 10 تا 15 سال گذشته، مخالفت هایی را نسبت به نقد نوشته های او دیده ام. چون بعضی ها وقتی از ترکیب و تمدن ایرانی اسلامی استفاده می شود، خوششان نمی آید. موضوع دیگر این است که ارزش کار جعفریان در استقلال آن است. یعنی این آثار مستقل از گنجاندن در ارزیابی هستند، اما سعی می کنند در آثار خود روشن کنند که چگونه مسلمانان در موضوعات مختلف از جمله علم نظر داشتند.
کتاب آفاق دانایی دکتر جعفریان به این تعداد محدود نمی شود
وی افزود: کتاب آفاق دانایی که به مرور زندگی فردی، علمی و تحصیلی دکتر جعفریان می پردازد، به این موضوع محدود نمی شود، بلکه به بررسی دیدگاه های وی درباره مفهوم علم نیز می پردازد. همچنین مشکل ما ایرانیان در این اثر از جنبه شناخت دنیای مدرن بررسی شده است، هرچند در کتاب کمتر به این جنبه پرداخته شده است. با این حال، درک من از این کتاب با نوشته های او متفاوت است. لازم به ذکر است که نقد زمانی به کار می رود که یک اثر علمی برجسته باشد. آثار جعفریان قابل نقد است. از اینجا وارد این بحث می شوم که جعفریان در این کتاب نشان می دهد که نمی تواند وابستگی عمیق خود را به میدان جدا کند. این وابستگی به او اجازه نداده است که نظر خود را در مورد علوم انسانی اسلامی به وضوح بیان کند; او نمی خواست بین اعتقاد و دانش فرق بگذارد. در نتیجه به خواننده گفته نمی شود که این مفاهیم چیست و چگونه با یکدیگر ارتباط دارند و آیا معنایی از آنها گرفته می شود؟
نمی دانم مشکل واقعی درک کلمه علم توسط آقای جعفریان است یا وابستگی ایشان به حوزه.
این فیزیکدان ادامه داد: به نظر می رسد دانشی که با روشی گره خورده باشد، در ذیل عالم علم نمی گنجد، آنچه در عالم علم به دست می آوریم قرار نیست به روش خاصی گره بخورد، اما از نوشته ها مشخص نیست. در این کتاب اگر بین سه کلمه علم شباهت لفظی وجود داشته باشد آیا علم وجود دارد یا خیر؟ نمی دانم مشکل واقعی درک کلمه علم آقای جعفریان است یا وابستگی ایشان به حوزه یا شاید سوال به درستی بیان نشده است اما به هر حال نظر نهایی به خواننده منتقل نمی شود. .
مفاهیم علم و تمدن اسلامی در کتاب آفاق دانایی
وی درباره مفاهیم علم و تمدن اسلامی در کتاب «آفاق دانایی» گفت: ما در ایران چه در سطح دانشگاه و چه در سطح حوزه، علم و دانش و برنامه ریزی دولتی را فرقی نمی گذاریم و نمی فهمیم که این دانش علمی از نوع گزاره‌هایی است که در کتاب‌ها یافت نمی‌شود، در حالی که فرآیند مهم و پیچیده‌ای در دولت‌های جهان پیرامون این موضوع وجود دارد. بنابراین در حکومت امروزی ما تمایز علم و دانش مورد توجه قرار نمی گیرد. این جزء در صفحات 150 تا 200 کتاب اهمیت ویژه ای دارد.
وقتی از تاریخ، اندیشه و علم صحبت می کنیم
این فیزیکدان افزود: وقتی از تاریخ، اندیشه و علم صحبت می کنیم، باید از یک تحول، گسست و یک جهش تاریخی آگاه باشیم. به نظر می رسد جعفریان به این جدایی توجه کرده است، اما آن را به وضوح بیان نمی کند. نکته بعدی در مورد شبه علم و خرافات است; در این کتاب، هر چه پیش می رویم، از اصطلاح شبه علم بیشتر استفاده می شود. قبلاً در نوشته هایش از خرافات استفاده می شد، اما اکنون از ترکیب شبه علم استفاده می کند، اما توصیه من به جعفریان این است که در نوشته های بعدی خرافات را از شبه علم جدا کند.
مهمانان ویژه مراسم
در این مراسم که با حضور چهره های علمی روستایی و دانشگاهی، دکتر علی لاریجانی مشاور رهبر انقلاب و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزار شد. حجت الاسلام «عبدالحسین معزی» نماینده سران هلال احمر، حجت الاسلام «علی اکبر ناطق نوری»، حجت الاسلام «محمدعلی مهدوی راد»، حجت الاسلام «احمد واعظی» رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه، حجت الاسلام محمدمهدی معراجی، حجت الاسلام مهدی مهریزی، دکتر محمود گلزاری، دکتر محسن اسماعیلی، دکتر محمد نهاوندیان، دکتر منصور صفت گل، استاد سید فرید قاسمی، دکتر منوچهر مرادی سبزوار و سه معاون وزیر فرهنگ و ارشاد حضور داشتند. اسلامی و معاونان وزیر علوم و بسیاری دیگر از اهالی فرهنگ و اندیشه.
