پیشینیان ما چگونه آینده را پیش‌بینی می‌کردند؟ / از فال عنکبوت تا رازهای تقویمی + ویدئو
بشر از دیرباز به دنبال پاسخ‌هایی برای سؤالات بی‌پاسخ زندگی و آینده‌اش بوده است. کنجکاوی درباره آنچه در پیش است، موجب ایجاد روش‌ها و ابزارهای مختلفی برای پیش‌بینی آینده شد. این ابزارها و روش‌ها، در دورانی که علم و فناوری به سطح امروزی نرسیده بودند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بودند و در جوامع مختلف در آسیا، اروپا و دیگر نقاط جهان رواج داشتند.
به تازگی، دو استاد دانشگاه در کتابخانه دانشگاه آکسفورد نمایشگاهی را برگزار کرده‌اند که هدف آن بررسی چگونگی یافتن پاسخ‌های پیشینیان به سؤالاتشان درباره آینده است. این نمایشگاه به بررسی پنج تکنولوژی پیش‌بینی آینده پرداخته است که در آن زمان برای غلبه بر عدم قطعیت‌های زندگی استفاده می‌شد.
۱. فال عنکبوت: پیشگویی به روش طبیعی
یکی از این روش‌ها که در این نمایشگاه به نمایش درآمد، فال عنکبوت است. در این روش، عنکبوت یا خرچنگ را وادار می‌کنند تا با کمک چوب و سنگ به سؤالات پیشگو پاسخ دهد. این روش بر اساس فرضیه‌ای است که رفتار این موجودات می‌تواند نشانه‌هایی از آینده باشد. برای مثال، ممکن بود از حرکت یا واکنش عنکبوت در برابر اشیای مختلف استفاده می‌شد تا پاسخ‌هایی مانند “بله” یا “خیر” به سؤالات زندگی داده شود.
۲. کف‌بینی: خواندن سرنوشت از خطوط دست
یکی دیگر از روش‌های شناخته‌شده در این نمایشگاه، کف‌بینی است که در سراسر آسیا و اروپا رواج داشت. این روش از طریق مطالعه خطوط دست و ویژگی‌های فیزیکی کف دست برای پیش‌بینی سرنوشت فرد مورد استفاده قرار می‌گرفت. یکی از معروف‌ترین افرادی که در قرن ۱۹ به کف‌بینی مراجعه کرد، اسکار وایلد نویسنده ایرلندی بود. پیشگو می‌گفت که او دارای قدرت مغزی عالی و فوق‌العاده است. کف‌بینی به‌ویژه در جوامع مختلف محبوب بود و به‌عنوان یک روش برای کشف ویژگی‌های شخصیت و حتی پیش‌بینی آینده افراد استفاده می‌شد.
۳. تفأل به کتاب: جست‌وجو در متون مقدس
یکی دیگر از ابزارهای پیشگویی که در این نمایشگاه به آن پرداخته شد، تفأل به کتاب است. این روش در ایران به‌ویژه با دیوان حافظ معروف است، جایی که افراد برای یافتن پاسخ به سؤالات خود کتاب حافظ را باز می‌کردند و به شعر موجود در صفحه باز شده توجه می‌کردند. در اروپا نیز از متون مختلف مانند هومر و ویرژیل برای همین هدف استفاده می‌شد. این روش به‌ویژه در دوران‌های مختلف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود و به‌عنوان یک ابزار روحانی و معنوی برای هدایت افراد به کار می‌رفت.
۴. طالع‌بینی: ارتباط با نجوم
طالع‌بینی یکی دیگر از روش‌های پیشگویی است که در این نمایشگاه به آن اشاره شده است. طالع‌بینی رابطه‌ای تنگاتنگ با نجوم دارد و بر این باور استوار است که موقعیت‌های خاص سیارات و ستارگان می‌توانند تأثیرات خاصی بر زندگی انسان‌ها داشته باشند. طالع‌بینی در بسیاری از فرهنگ‌ها به‌ویژه در چین، هند و اروپا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و افراد بر اساس وضعیت اجرام آسمانی برای روزها و رویدادهای خاص تصمیم‌گیری می‌کردند. طالع‌بینی برای پیش‌بینی رویدادهای مهم زندگی مانند ازدواج، سفر، و حتی تصمیمات شغلی استفاده می‌شد.
۵. پیشگویی تقویمی: پیش‌بینی از طریق زمان
یکی از روش‌های جالب پیشگویی که در این نمایشگاه معرفی شده، پیشگویی تقویمی است. در این روش، بر اساس تقویم‌های خاص، افراد می‌توانستند وضعیت‌های خوش‌یمن و نحس را برای انجام کارهای خاص پیش‌بینی کنند. در اندونزی، تقویمی وجود دارد که وضعیت خدایان را در هفته‌های مختلف سال نشان می‌دهد و به این ترتیب، به افراد راهنمایی می‌کند که در هر هفته برای چه کاری بهتر است اقدام کنند. این تقویم به نوعی می‌تواند همانند یک راهنمای معنوی عمل کند که به افراد در انتخاب زمان مناسب برای کارهای مختلف کمک می‌کند.
در اسپانیا نیز استفاده از یک تقویم مقدس ۲۶۰ روزه رایج بود که پیش‌بینی‌هایی درباره موفقیت یا شکست در ازدواج، تعداد فرزندان و حتی دیگر ابعاد زندگی می‌کرد. این تقویم، به‌طور گسترده برای پیش‌بینی امور مهم زندگی و رویدادهای پیش رو مورد استفاده قرار می‌گرفت.
ابزارهایی که پیشینیان برای پیش‌بینی آینده استفاده می‌کردند، به‌طور قابل‌توجهی نشان‌دهنده نیاز انسان به درک و تسلط بر ناشناخته‌ها و عدم قطعیت‌های زندگی است. این ابزارها نه تنها برای پاسخ دادن به سؤالات فردی، بلکه برای راهنمایی اجتماعی و فرهنگی در جوامع مختلف مورد استفاده قرار می‌گرفتند. در حالی که علم و فناوری امروز ابزارهای دقیق‌تری برای پیش‌بینی آینده به ما می‌دهند، اما این روش‌های قدیمی همچنان بخشی از تاریخ و فرهنگ بشری باقی‌مانده‌اند و به‌عنوان یک شاخص از جست‌وجوی بشر برای کشف رازهای زندگی و آینده به شمار می‌روند.
