چند کلمه که خشم طرف مقابل را سریع فرو می‌خواباند
راهنماتو – همه ما حداقل یک‌بار در موقعیتی احساسی قرار گرفته‌ایم که باید تصمیم می‌گرفتیم چه بگوییم تا فضا را آرام کنیم، طرف مقابل را راضی کنیم یا به‌طور کلی از درگیری و تعارض جلوگیری کنیم. تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از کلمات و تکنیک‌های خاص می‌تواند به‌طور مؤثری از شدت تنش بکاهد و باعث شود روابط شخصی و حرفه‌ای ما بهبود یابد.
به گزارش راهنماتو، محققانی مانند مارگوت ون مولکن (2024) به بررسی تکنیک‌های کاهش تنش کلامی پرداخته‌اند و 13 ویژگی زبانی و بلاغی را شناسایی کرده‌اند که می‌توانند در کاهش تنش مؤثر باشند. این ویژگی‌ها در سه دسته اصلی همدلی، اصالت و پذیرش قرار دارند.
ون مولکن همدلی را توانایی ابراز خوشنودی و همینطور ارزیابی‌های مثبت و بیان همدردی تعریف کرده است که درواقع نشان می‌دهند که فرد تمایل به برقراری ارتباط دارد. او تأکید می‌کند که پاسخگویی همدلانه شامل اشتیاق به دیدن موقعیت از زاویه نگاه دیگری و همچنین نشان دادن توانایی در شناسایی احساسات ابراز‌شده دیگری و چرایی ابراز این احساسات است.
اصالت یعنی به نحوی انسانی پاسخ دادن و نه به شکلی که گویی یک ماشین دارد به شکلی خودکار عمل می‌کند. این توانایی باعث می‌شود که اعتبار و صداقت بیشتری از پاسخ استنباط شود.
پذیرش از نظر ون مولکن بعدی است که بر صمیمیت بین افراد تأکید می‌کند. می‌توان از طریق ویژگی‌های پذیرندگی، مانند تأکید روی زمینه‌های مشترک، تحریک گفت‌وگو و تشویق به ارتباط بیشتر، بر فاصله فیزیکی و اجتماعی فائق آمد و تعاملات طولانی برقرار کرد.
ون مولکن تأکید می‌کند که تکنیک‌هایی که او شناسایی کرده است می‌توانند برای محیط‌های مختلف برای کاهش تنش کلامی استفاده شوند. مشخص است که هیچ کسی نباید رفتارهای تهدید‌آمیز یا آزار کلامی را تحمل کند. اما ازآنجایی که تعارض در بسیاری از انواع روابط اجتناب‌ناپذیر است، ما در راهنماتو به شما واژگانی را معرفی می‌کنیم که می‌توانند در خواباندن تنش فضا و آرام‌ساختن طرفین درگیر مفید باشند:
1. گوش دادن فعال و استفاده از زبان مشترک
وقتی کسی از مشکلی صحبت می‌کند، بهترین کار این است که ابتدا به او گوش دهیم. به جای پاسخ‌های خودکار یا از پیش آماده‌شده، بهتر است از زبان طرف مقابل استفاده کنیم تا نشان دهیم که نگرانی‌های او را شنیده‌ایم. به عنوان مثال، اگر فردی ناراضی باشد و بگوید: «من احساس می‌کنم که همیشه نادیده گرفته می‌شوم»، می‌توانیم پاسخ دهیم: «متوجه‌ام که احساس نادیده گرفته شدن برایتان سخت است. می‌خواهم مطمئن شوم که همه چیز روشن است و می‌توانیم این مسئله را حل کنیم.»
2. پاسخ شخصی‌سازی‌شده برای درک بهتر احساسات طرف مقابل
اگر به فرد خشمگین اجازه دهیم بدون قطع شدن حرف‌هایش را بزند، به‌طور غیرمستقیم نشان می‌دهیم که به احساسات او اهمیت می‌دهیم. در این مرحله، باید پاسخی شخصی‌شده بدهیم که نه تنها به مسئله اصلی بلکه به احساسات پشت آن نیز پرداخته باشد. مثلاً، اگر کسی بگوید: «این اشتباه باعث شد تمام روزم خراب شود و عصبانی شوم»، می‌توانیم پاسخ دهیم: «اینکه روزتان خراب شده، خیلی ناراحت‌کننده است. می‌فهمم که عصبانیت شما از این موضوع منطقی است. می‌خواهیم با هم یک راه‌حل پیدا کنیم که این مشکل رفع شود.»
3. کاهش تنش با استفاده از کلمات مثبت و سازنده
اگر فردی عصبانی است، باید از دامن زدن به خشم او خودداری کرد و به‌جای آن از کلمات مثبت و سازنده استفاده کنیم. یادتان باشد همانطور که آتش در صورت تمام شدن سوخت، سرد و خاموش می‌شود. شما هم اگر به خشم طرف مقابل سوخت‌رسانی نکنید، خشم او فروکش می‌کند. به عنوان مثال، اگر فردی ناراحت است و از خدماتی که دریافت کرده نارضایتی دارد، می‌توانیم بگوییم: «متاسفم که تجربه شما به این شکل بوده. می‌خواهم که این موضوع را به‌طور کامل حل کنیم و بهترین راه‌حل را پیدا کنیم تا شما احساس رضایت کنید.»
این تکنیک‌ها و کلمات نه تنها باعث کاهش تنش می‌شوند، بلکه به افراد این احساس را می‌دهند که درک شده‌اند و خواسته‌هایشان جدی گرفته می‌شود. با استفاده از این روش‌ها می‌توانیم گفت‌وگوهای دشوار را به فرصت‌هایی برای حل تعارض و بهبود روابط تبدیل کنیم.
چند مثال در موقعیت‌های روزمره و شخصی‌تر
1. موقعیت خانوادگی
فرض کنید با یکی از اعضای خانواده‌تان در حال صحبت هستید و او ناراحت است که هیچ‌وقت به حرف‌هایش گوش داده نمی‌شود.
«متوجه‌ام که این موضوع ناراحتت کرده، واقعاً برام مهمه که صدات شنیده بشه.»
«می‌فهمم که ممکنه احساس کنی بهت توجه نشده، اما می‌خوام که این موضوع را با دقت بیشتری بشنوم و آن را با هم حل کنیم.»
2. موقعیت در دوستی
دوست‌تان از اینکه برنامه‌تان با او را تغییر داده‌اید، عصبانی است.
«ببخشید اگر این تغییر برنامه باعث ناراحتی‌ات شد، هیچ قصدی برای بی‌توجهی بهت نداشتم.»
«درک می‌کنم که ممکنه این تغییر برات ناخوشایند بوده باشه. می‌خوام جبران کنم و برنامه جدیدی پیدا کنم که برای تو هم مناسب باشه.»
3. موقعیت کاری
فرض کنید یکی از همکارانتان از نحوه انجام کاری ناراضی است و به شما انتقاد می‌کند.
«ممنون که این موضوع را مطرح کردی. من واقعا از دیدگاه تو قدردانی می‌کنم و می‌خوام مطمئن بشم که دفعه بعد بهتر عمل کنم.»
«کاملاً درک می‌کنم که این اتفاق باعث ناراحتی‌ات شده. می‌خوام که بتوانیم با هم کار بهتری انجام بدیم و این مشکل را حل کنیم.»
4. موقعیت با شریک عاطفی
ممکن است با شریک عاطفی خود در مورد مسأله‌ای کوچک دچار اختلاف شوید.
«می‌دانم که الان ممکن است ناراحت باشی، اما می‌خواهم باهات صحبت کنم تا از نگرانی‌هایت آگاه بشم و راه‌حل پیدا کنیم.»
«اینکه تو در این موقعیت ناراحت هستی برای من خیلی مهم است. می‌خواهم بفهمم که چطور می‌توانم به تو کمک کنم تا بهتر احساس کنی.»
5. موقعیت با والدین
ممکن است با والدینتان در مورد تصمیم‌ها یا رویکردهایی که دارند اختلاف نظر پیدا کنید.
«متوجه هستم که شما نگران هستید و می‌خواهید بهترین تصمیم را برای من بگیرید. می‌خواهم که از نظر شما مطلع بشوم و با هم حرف بزنیم.»
«می‌دانم که دلایل خوبی برای نگرانی دارید، ولی می‌خواهم برای فهمیدن بهتر دیدگاه‌هایم، بیشتر صحبت کنیم.»
