چگونه بازخورد بگیریم که واقعاً مفید باشد؟
راهنماتو-درخواست بازخورد از دیگران، اغلب به یکی از دو نتیجه ختم می‌شود: یا اطلاعات مفیدی دریافت می‌کنید که به بهبود عملکردتان کمک می‌کند، یا طرف مقابل آن‌قدر محتاطانه صحبت می‌کند که چیزی جز تعارف و تشویق‌های کلی نصیبتان نمی‌شود.
به گزارش راهنماتو، آدام گرانت، روان‌شناس سازمانی دانشگاه وارتون، می‌گوید که این حالت دوم، یعنی دریافت بازخورد بی‌اثر، بسیار رایج‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنیم.
اما راه‌حلی ساده وجود دارد که افراد موفق از آن استفاده می‌کنند: آن‌ها به جای دریافت بازخورد از دیگران، از آن‌ها مشورت می‌گیرند.
چرا درخواست مشورت بهتر از بازخورد است؟
تحقیقات نشان می‌دهد که اگر از کسی بخواهید به شما بازخورد بدهد، معمولاً پاسخ‌هایی کلی، مبهم و بیشتر تشویق‌کننده دریافت می‌کنید. اما اگر از همان شخص بخواهید به شما مشورت بدهد، احتمال اینکه پیشنهادهای عملی و مفیدتری دریافت کنید، بسیار بیشتر خواهد بود.
نمونه‌ای از یک آزمایش
در سال ۲۰۱۹، پژوهشگران دانشگاه هاروارد از ۲۰۰ نفر خواستند که درباره‌ی یک نامه درخواست شغل برای یک موقعیت شغلی تدریس، نظر بدهند. نیمی از آن‌ها باید بازخورد می‌دادند و نیمی دیگر مشورت ارائه می‌کردند. نتیجه جالب بود:
-گروهی که بازخورد می‌دادند، اغلب نظرات کلی و تحسین‌آمیز ارائه کردند.
-اما گروهی که مشورت می‌دادند، 34درصد بیشتر درباره نقاط ضعف صحبت کردند و 56 درصد پیشنهادهای مشخص‌تری برای بهبود ارائه دادند.
بازخورد تشویقی یا انتقادی؟
آدام گرانت می‌گوید که بازخورد معمولاً در دو حالت ارائه می‌شود:
1.حالت تشویقی: فرد مقابل سعی می‌کند شما را به بهترین شکل ممکن نشان دهد، که می‌تواند انگیزه‌بخش باشد اما لزوماً نکته جدیدی به شما یاد نمی‌دهد.
2.حالت انتقادی: فرد فقط روی نقاط ضعف شما تمرکز می‌کند که شاید آموزنده باشد، اما احتمال دارد باعث دلسردی شما شود.
در عوض، درخواست مشورت به دیگران اجازه می‌دهد که بدون نگرانی از ناراحت کردن شما، پیشنهادهایی ارائه دهند که هم واقع‌بینانه و هم کاربردی است.
به چه کسای بیشتر بازخورد ضعیف داده می‌شود؟
بررسی ۲۳ هزار ارزیابی عملکرد در ۲۵۰ شرکت آمریکایی در سال ۲۰۲۴ نشان داد که دو گروه از افراد معمولاً کمترین بازخورد مفید را دریافت می‌کنند:
-کارمندان با عملکرد بالا: آن‌ها بیشتر بازخوردهای سطحی دریافت می‌کنند که به رشد حرفه‌ای‌شان کمکی نمی‌کند.
-زنان در محیط‌های کاری: معمولاً بازخوردی که زنان دریافت می‌کنند، بیشتر بر شخصیت آن‌ها متمرکز است تا عملکرد شغلی‌شان.
تفاوت بین بازخورد و تشویق
فرض کنید یک دوست از شما می‌خواهد درباره‌ی سخنرانی‌اش در یک جلسه مهم نظر بدهید.
بازخورد کلی و تشویقی:
«خیلی خوب بود! تسلطت عالی بود و اعتمادبه‌نفس داشتی!»
بازخورد مفید و مشورت:
«کارت خیلی خوب بود، اما اگر ابتدای صحبت مثال‌های واقعی‌تری بزنی، شنونده‌ها بیشتر درگیر می‌شوند. همچنین، شاید بتوانی کمی سرعت کلامت را کاهش دهی تا تأثیرگذاری بیشتری داشته باشی.»
درحالی‌که بازخورد اول فقط یک تعریف و تمجید است، دومی شامل پیشنهادهای مشخصی است که می‌تواند به بهبود عملکرد فرد کمک کند. این همان دلیلی است که چرا درخواست مشورت، به‌جای بازخورد، مسیر بهتری برای رشد فردی و حرفه‌ای است.
