کتابفروشی های انگلیسی منتظر تجدید چاپ آثار ترجمه شده «فروغ فرخزاد» هستند.
به گزارش خبرگزاری فارسیرو، فروغ فرخزاد متولد 17 آذر 1313 است، این شاعر و مستندساز از مهم ترین پیشکسوتان شعر نئو نیمایی و از نخستین شاعرانی است که نگاه زن را در شعر بیان کرده است. از مهم ترین آثار او می توان به کتاب های «تولدی دیگر» و «به آغاز فصل سرد ایمان داریم» اشاره کرد. وی در 24 بهمن 1345 بر اثر سانحه رانندگی درگذشت و در قبرستان ظهیرالدوله به خاک سپرده شد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، فروغ فرخزاد نخستین مجموعه شعر خود را با عنوان «اسیر» در سال 1331 منتشر کرد و بیست و یک سال داشت که دومین دفتر شعرش با عنوان «دیوار» منتشر شد. یک سال بعد با انتشار «شورش» توجه نویسندگان و روشنفکران آن زمان را به خود جلب کرد. وی چهارمین مجموعه شعر خود را با عنوان «تولدی دیگر» در زمستان 1343 منتشر کرد. آخرین دفتر شعر فروغ فرخزاد با نام «آغاز فصل سرد را باور داریم» پس از مرگ او منتشر شد. انتشارات مروارید این مجموعه را در سال 1352 منتشر کرد که شامل هفت شعر بود: بعد از تو، پنجره، دلم در باغ می سوزد، کسی که شبیه هیچکس نیست، تنها صدایی که باقی مانده، پرنده ای در حال مرگ است.
به مناسبت تولد فروغ فرخزاد با هایده هادوی مصاحبه ای انجام شد، وی برخی از اشعار فروغ را به انگلیسی ترجمه کرد و این کتاب در انگلستان و فرانسه توزیع شده است.
آنچه در ادامه می‌خوانید
Toggle
به نظر شما شعرها قابل ترجمه هستند و آیا توانستید معنا و احساس فروغ را در ترجمه اشعار منتقل کنید؟
شعرهای فروغ را از کودکی می خواندم و از همان سال هایی که دبیرستان بودم به خاطر لذت بردن از اشعار فروغ آن ها را حفظ می کردم و بعد از سال ها به سراغ کتاب های فروغ رفتم تا بتوانم اشعار او را ترجمه کنم. او بیش از 90 درصد اشعار را حفظ بود. همه چیز در ذهن من ماند و با من رشد کرد. فروغ در سنین جوانی درگذشت، پذیرش این واقعیت برایم سخت بود، زیرا شعرهای او بر من تأثیر گذاشته بود، این تأثیر در من ماند و ادامه یافت.
شعرهای فروغ اشرف را دوست داشتم و با روحم عجین شده بود، این اشعار به راحتی برای من به انگلیسی بازگشتند.
زبان انگلیسی و مترجمی را از کودکی در خارج از ایران یاد گرفتم، اما در این زمینه کار نکرده بودم. همیشه شعر خواندن و ملاقات با شاعران را دوست داشتم و اشعار فروغ در ذهنم مانده بود. زمانی که در سال های شیوع کرونا در خانه بودم و در زمینه ترجمه کار بسیار کم بود، به شعر پناه بردم. همان لحظه بود که تصمیم گرفتم آثار فروغ را ترجمه کنم. این برای من جالب بود.
شعرهای فروغ در ذهنم ماندگار شد و توانستم به راحتی آنها را ترجمه کنم. لحظه ترجمه این اشعار برایم عجیب نبود و خیلی برایم آشنا بود. و شعرهای فروغ اشرف را دوست داشتم و با روحم عجین شده بود، این اشعار به راحتی برای من به انگلیسی ترجمه شد و برای ترجمه آنها مشکلی نداشتم.
وقتی شعرهای فروغ را ترجمه می کردم و می خواندم تعجب می کردم، انگار همین شعر را به فارسی می خواندم، در واقع به هیچ وجه سعی نمی کردم آنچه را که می فهمیدم ترجمه کنم. شعر دقیقا همان چیزی بود که فروغ گفته بود و به همین دلیل این اثر به اثر اصلی نزدیک شد.
آیا توانستید نظر خوانندگان کتاب را جویا شوید؟
اگر بخواهید به سخنان کسانی که این کتاب را می خوانند گوش دهید، می بینید که همه فکر می کنند این کتاب بسیار شبیه به اشعار فروغ است. شعرهای فروغ را سال ها در ذهن داشتم و بارها آن ها را مرور کردم. به همین دلیل توانستم نزدیک به شاعر ترجمه کنم.
این کتاب در کدام کشورها فروخته شد؟
این کتاب توسط ناشر در فرانسه و انگلیس توزیع شد و چاپ اول آن تمام شده است. در ایران ناشر آن را به یکی از شرکت های پخش داد که تمام شد و باید تجدید چاپ می شد. افراد مرتبط با افشین شهنه تبار، من و شم کارگردان مه سفارش دادیم. علاوه بر این، برخی از کتابفروشی ها در انگلستان سفارش دریافت کردند.
خوانندگان کتاب در انگلستان و فرانسه چه کسانی هستند؟ آیا مردم این کشورها فروغ را می شناسند؟
در ابتدای کتاب مقدمه ای کوتاه از فروغ آمده است تا هرکس این شاعر را نمی شناسد با او آشنا شود. فکر می کنم بیشتر ایرانیان خارج از کشور هدف این کتاب بودند و می خواستند آن را برای برقراری ارتباط با دوستان و آشنایان ساکن در آن کشورها آماده کنند. علاوه بر این، با این کتاب می توانید ارتباط بهتری با خارجی ها برقرار کنید. عده ای دو تابعیتی این کتاب را برای معرفی شاعر ایرانی به خانواده خارجی تهیه کردند. در ایران عده ای می خواهند اشعار فروغ را به زبان انگلیسی بخوانند، شاید یکی از مراحل یادگیری زبان انگلیسی باشد و شاید بخواهند شاعران و فرهنگ ایرانی را در خارج از کشور معرفی کنند.
مردم سایر کشورها تا چه اندازه با شاعران و نویسندگان ایرانی آشنایی دارند؟
بخش محدودی از ادبیات فارسی به زبان های دیگر ترجمه شده است. مردم کشورهای دیگر درباره حافظ و خیام بیشتر می دانند. آثار شاعران معاصر ایران بسیار کم ترجمه شده است. در حالی که بخش مهمی از فرهنگ و ادبیات معاصر ایران هستند. ادبیات بخشی از فرهنگ ایرانی است، وقتی به ترجمه آثار توجهی نمی کنیم، نمی توانیم انتظار داشته باشیم که مردم کشورهای دیگر با زبان های دیگر ما را بشناسند.
همه اینها در حالی است که بخش مهمی از ادبیات جهان را در ایران ترجمه و ترجمه می کنیم. کتاب های ترجمه شده بخش مهمی از بازار کتاب را به خود اختصاص داده اند. ما آثاری را از انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی و سایر زبان ها به فارسی ترجمه کردیم.
چرا بر ترجمه آثار از زبان های دیگر به فارسی تاکید بیشتری داریم؟ آیا ترجمه آثار از فارسی به زبان های دیگر دشوار است؟
مشکلی که در ایران و شاید در کل دنیا وجود دارد این است که می گوییم شعر نباید ترجمه شود، این عبارت اصل شده است. اگر به ترجمه های حافظ و خیام دقت کنیم، می بینیم که این ترجمه ممکن است تفسیر مترجم از شعر باشد و این یک روش ترجمه است. بعضی ها شعرها را طوری ترجمه می کنند که در زمان ترجمه مترجم شعر دیگری می نویسد، این هم می تواند روش باشد. در هر صورت ترجمه حاصل تفکر مترجم است که به زبان دیگری بیان می شود.
وقتی می گویند شعر قابل ترجمه نیست به این معناست که بسیاری از فرهنگ ها قابل ترجمه نخواهد بود، اما می بینیم که شعرها از انگلیسی و فرانسوی به فارسی ترجمه می شود، بنابراین مترجمان باید برای ترجمه باکیفیت تلاش کنند. البته معتقدم همه شعرها قابل ترجمه نیست و لازم نیست همه ادبیات و همه شعرها را ترجمه کرد. اگر بخواهیم شعری را به زبان دیگری ترجمه کنیم، باید نسبت به آن بزرگوار باشیم. مترجم باید بتواند آنچه را که شاعر مد نظر دارد، بیان کند، نه آنچه را که خودش مد نظر دارد.
امیدوارم به جایی برسیم که در اثر کار نویسندگان و مترجمان، مردم کشورهای دیگر ادبیات و زبان فارسی را بشناسند و اطلاعاتشان محدود به خیام و حافظ نباشد.
کتاب در پرتو فروغ در سال 1401 توسط ناشر شما و مه با ترجمه هایده هادوی در 142 صفحه، قطع جیبی، جلد سلفون به زبان انگلیسی منتشر شد.
۲۴۴۵۷
