گزارش سیانان از آخرین روند مذاکرات ایران و آمریکا
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا گفت که معتقد است دولتش به دستیابی به یک راهحل در مورد توافق هستهای با ایران «بسیار نزدیک» است و شخصاً در تماس تلفنی با «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی به او هشدار داده است که مذاکرات را مختل نکند.
به گزارش ایسنا، ترامپ هفته گذشته به متحد نزدیک خود هشدار داد که هرگونه اقدامی برای برهم زدن مذاکرات با ایران «نامناسب» خواهد بود.
منابع آگاه از این مذاکرات در گفتوگو با شبکه سیانان، خوشبینی ترامپ را تکرار و خاطر نشان کردند که آنها به توافقی کلی نزدیک شدهاند که میتواند در دیدار بعدی آمریکا و ایران که به احتمال زیاد در غرب آسیا خواهد بود، قطعی شود.
اظهارات ترامپ پس از آن مطرح شد که «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه در مصاحبه با سیانان با ابراز تمایل به مصالحه گفت که «راههای بسیار زیادی» برای دستیابی به توافق در مورد برنامه هستهای ایران وجود دارد.
غنیسازی، محور اصلی مذاکرات
با این حال، این موضوع که آیا به ایران اجازه غنیسازی اورانیوم داده میشود یا خیر، همچنان نقطه اختلاف اصلی است. خود ترامپ نیز اذعان کرد که «ایران هنوز (باید) با مراحل نهایی یک سند موافقت کند.»
پنجمین دور مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن روز جمعه با میانجیگری عمان در رم، پایتخت ایتالیا برگزار شد و مساله غنیسازی اصلیترین موضوعی بود که به آن پرداخته شد.
یک مقام دولت ترامپ پس از مذاکرات در رم گفت: همه احساس خوبی دارند. ما اکنون درک بسیار بهتری از مواضع همه داریم.
مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کردهاند که غنیسازی صفر را در توافق جدید هستهای نخواهند پذیرفت، زیرا ایران طبق معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) که از امضاکنندگان آن است، حق دارد از غنیسازی بهرهمند باشد.
رئیسجمهور آمریکا ظاهراً در صحبتهای روز چهارشنبه خود اشاره کرد که مذاکرات فعلی شامل بحثهایی در مورد افزایش بازرسیها در داخل ایران و توقف دستکم بخشی از برنامه هستهای ایران بوده است.
مقامات دولت ترامپ، از جمله «استیو ویتکاف» که سرپرستی مذاکرات با ایران را بر عهده دارد، بهطور علنی گفتهاند که خط قرمز ایالات متحده هرگونه غنیسازی توسط ایران است اما اظهارات ترامپ در روز چهارشنبه نشان داد که او ممکن است با اجازه غنیسازی محدود با بازرسان به عنوان راهحلی برای این بنبست موافق باشد.
بنابر گزارش سیانان، پیش از این، مقامات آمریکایی همچنین ایده واردات اورانیوم غنیشده توسط ایران به جای انجام این کار در داخل کشور را مطرح کردهاند، ایدهای که ایران بارها آن را رد کرده است.
آمریکا میتواند در برنامه هستهای ایران سرمایهگذاری کند
یکی از منابع توضیح داد که بحث فعلی شامل سرمایهگذاری احتمالی آمریکا در برنامه انرژی هستهای ایران و ایجاد یک کنسرسیوم که انتظار میرود شامل کشورهای غرب آسیا و آژانس بینالمللی انرژی باشد، است که اورانیوم غنیشده را برای راکتورهای ایران تولید خواهد کرد.
ایران گفته است، موضوع کنسرسیوم، نمیتواند جایگزین غنیسازی در ایران باشد و تهران بر حق خود بر حفظ غنیسازی در ایران تاکید دارد.
اما یک مقام کاخ سفید گفت که هیچ توافقی در مورد برنامه هستهای غیرنظامی ایران حاصل نشده است.
همچنین برنامه موشکهای بالستیک ایران، بهرغم اصرار اولیه برخی از مقامات دولتی آمریکا برای گنجاندن آن در گفتوگوها، بخشی از بحث فعلی نیست. با توجه به پیشرفت مذاکرات در این مرحله، منابع انتظار گسترش موضوعات مورد بحث را نداشتند. ویتکاف نیز در اوایل ماه مه اظهار داشت که موضوعاتی غیر از هستهای، مسائل «فرعی» هستند.
او در آن زمان به وبسایت بریتبارت گفت: ما نمیخواهیم بحث هستهای را مغشوش کنیم، زیرا این برای ما مسالهی حیاتی است.
به گزارش سیانان، پس از مذاکرات رم، دو طرف آخرین پیشنهادات را برای مشورت به سران کشورهای خود ارائه کردند و قصد دارند به زودی دوباره، به احتمال زیاد در غرب آسیا دیدار کنند.
مقامات کاخ سفید و منابع آگاه از مذاکرات جاری گفتند که هدف، دستیابی به یک توافق کلی در جلسه بعدی بین دو طرف است که نشانگرهای خاصی را برای اجرا مشخص میکند اما علاوهبراین، منجر به بحثهای بعدی در مورد جزئیات فنی میشود.
ویتکاف و «مایکل آنتون» مدیر برنامهریزی سیاسی وزارت امور خارجه آمریکا علاوه بر یک تیم فنی که شروع به کار بر روی جزئیات دقیقتر برای توافق کرده است، رهبری تمام مذاکرات را بر عهده داشتهاند. با این حال، انتظار میرود که پس از دستیابی به توافق جامع، تیم فنی مسئولیت امور را بر عهده بگیرد و مشارکت بسیار بیشتری داشته باشد.
موانع موجود در مسیر مذاکرات
شبکه آمریکایی افزود: با این حال، اگرچه ترامپ از انتظار «خبرهای خوب» در آینده نزدیک سخن میگوید، پیشرفت در مذاکرات گاهی اوقات با موانعی همراه بوده است.
در دور چهارم مذاکرات، ایالات متحده پیشنهادی را با ایران در میان گذاشت که برخی از الزامات کلیدی مورد نظر دولت ترامپ در یک توافق را تشریح میکرد اما یک منبع آگاه گفت که در یک مقطع، ایدهای که مورد بحث بود و به نظر میرسید مذاکرهکنندگان هر دو طرف از آن حمایت میکنند، توسط خود ترامپ رد شد.
و در حالی که ترامپ اطمینان میدهد که توافق در دسترس است، روز چهارشنبه همچنین ادعا کرد که «وضعیت هر لحظه میتواند تغییر کند، میتواند با یک تماس تلفنی تغییر کند».